سوختگی درجه سه ناشی از روغن داغ
سوختگی درجه سه ناشی از روغن داغ

عوارض سوختگی چیست؟

در این مقاله می خواهیم به عوارض سوختگی بپردازیم.

این که ببینیم سوختگی چه عوارضی بر بدن انسان بر جا می گذارد.

ایا همه عوارض همان احظه ایجاد می شوند یا نه ما یک عوارضی هم پس از سال ها درمان نیز داریم.

هر اتفاقی برای بدن بیفتد یک سری عوارضی خاص و منحصر به فرد بر روی بدن برجای می گذارد.

سوختگی در نگاه اول شاید یک مورد پیش پا افتاده باشد اما اگر سوختگی بزرگ و عمیق باشد می تواند اثار زیاد و زیان باری از خود برجای بگذارد.

در این مقاله ما به اثرات سوختگی که بر بدن می گذارد، چه در طول درمان و چه پس از درمان را با هم بررسی می کنیم.

برای رسیدن به پاسخ جواب هایتان مقاله ما را تا انتها بخوانید.

عوارض سوختگی به دو دسته تقسیم بندی می شوند.

  • عوارض سیستمیک
  • عوارض موضعی

    سوختگی درجه دو عمقی ناشی از مایعات داغ
    سوختگی درجه دو عمقی ناشی از مایعات داغ

عوارض سیستمیک سوختگی 

بافت اسیب دیده و عمیق، بافت سفت و مرده ای است که در اثر سوختگی عمیق ایجاد می شود.

سوختگی های شدید باعث ایجاد واکنش می شود که تقریباً بر روی تمام اندام ها تأثیر می گذارد.

التهاب ، افزایش متابولیسم ، تحلیل عضلات و مقاومت به انسولین همه نشانه های پاسخ پاتوفیزیولوژیکی به سوختگی های شدید هستند و تغییرات متابولیسم تا چندین سال پس از آسیب دیده می شود.

دو مرحله احیای سوختگی وجود دارد.

مرحله احیا، که به عنوان “مرحله هیپودینامیک” یا “جزر و مد” نیز شناخته می شود، ابتدا رخ می دهد و تقریباً 24 تا 72 ساعت طول می کشد.

این دوره با افزایش نفوذپذیری عروقی، جابجایی مایعات و کاهش حجم داخل عروقی و تشکیل ادم مشخص می شود.

هدف اولیه در این مرحله شامل بازیابی و حفظ پرفیوژن(جریان مایع)  بافت برای جلوگیری از ایسکمی ناشی از شوک هیپوولمیک و سلولی است.

احیا در این مرحله کلیدی است.

از فرمول های متعددی استفاده می شود اما رایج ترین آنها فرمول پارکلند است که بیشتر در مقاله “سرم تراپی” مورد بحث قرار گرفته است.

غالباً عدم تعادل بین نیروهای آنکوتیک و هیدرواستاتیک ایجاد می شود.

افزایش نفوذپذیری میکروعروقی به دلیل آسیب مستقیم حرارتی عروق و از طریق انتشار واسطه های التهابی رخ می دهد.

این افزایش نفوذپذیری عروقی منجر به تغییر مایع داخل عروقی و پروتئین های پلاسما به فضای بینابینی و در نتیجه کاهش فشار انکوتیک مویرگی می شود.

ذرات بینابینی جدید یک گرادیان اسمزی ایجاد می کنند که مایع اضافی را به داخل بافت می کشاند و در نتیجه ادم ایجاد می شود.

سوختگی با آفتاب
سوختگی با آفتاب

هیپوپروتئینمی در اثر از بین رفتن پروتئین ها در مایع ادم و سطح آسیب دیده پوست ایجاد می شود.

پس از سوختن 40٪ مساحت سطح سوخته، تا نیمی از کل آب پلاسما از بخش عروقی طی 2 تا 3 ساعت از بین می رود.

هیپوولمی داخل عروقی و هم غلظت ناشی از آن به دلیل ایجاد ادم گسترده در 12 تا 24 ساعت اول پس از آسیب رخ می دهد.

“مرحله جریان هایپر دینامیک و هایپر متابولیک” تقریباً 24 تا 72 ساعت پس از آسیب شروع می شود.

این مرحله با کاهش نفوذپذیری عروقی، افزایش ضربان قلب و کاهش مقاومت عروقی محیطی و در نتیجه افزایش برون ده قلب مشخص می شود.

تقریباً 24 تا 48 ساعت پس از آسیب سوختگی، یکپارچگی میکرو عروقی شروع به ترمیم می کند و جریان خون محیطی با کاهش مقاومت عروقی سیستمیک با توزیع ترجیحی در ناحیه زخم های سوختگی افزایش می یابد.

برون ده قلبی بیش از 1.5 برابر بیمار بدون سوختگی و مناسب 3 تا 4 روز پس از آسیب سوختگی است.

علاوه بر این، میزان متابولیسم تقریباً سه برابر میزان متابولیسم پایه آنها افزایش می یابد.

عوارض اسکلتی عضلانی

ماهیچه اسکلتی محل اصلی دفع گلوکز محیطی است و نقش مهمی در تنظیم متابولیسم دارد.

بدنبال سوختگی زیاد ، ماهیچه های اسکلتی به عنوان یک ذخیره اسید آمینه درون زا عمل می کنند و سوخت را برای عملکردهای حیاتی تر مانند سنتز پروتئین های فاز حاد و رسوب پوست جدید تأمین می کنند.

مکانیسم دیگری که در زمینه تحلیل عضلات ناشی از بیماریهای حاد ایجاد می شود شامل تخریب پروتئین با واسطه پروتئین ubiquitin و از دست دادن توده عضلانی با واسطه آپوپتوز است.

به همین دلایل، بیماران سوختگی تمایل به لاغری مضاعف دارند.

سوختگی با آفتاب به دلیل قرار گرفتن زیاد در آن
سوختگی با آفتاب به دلیل قرار گرفتن زیاد در آن

می توان استدلال کرد که از دست دادن تعداد و یا عملکرد میتوکندری به اندازه از دست دادن پروتئین های انقباضی عضلات مهم است.

سوختگی شدید با تغییرات سریع در عملکرد میتوکندری عضلات اسکلتی همراه است.

میتوکندری های عضلانی اسکلتی که اخیراً تأیید شده اند از قربانیان سوختگی جدا نشده اند، که نشان دهنده منبعی برای تولید گرمای بیشتر در عضلات اسکلتی است.

این یافته ها نشان می دهد که اختلال عملکرد میتوکندری ماهیچه های اسکلتی به افزایش میزان متابولیسم در قربانیان سوختگی کمک می کند.

عوارض گوارشی

پس از آسیب حرارتی، جریان خون به روده تقریبا 60 درصد از حالت اولیه کاهش می یابد و تا 4 ساعت کاهش می یابد. پرفشاری خون داخل شکمی (IAH) و سندرم محفظه ثانویه شکمی (ACS) عوارض بالقوه آسیب های سوختگی سیستمیک هستند که در 36 تا 70 درصد و 1 تا 20 درصد از بیماران سوختگی رخ می دهد، به ویژه در بیماران با سوختگی بیش از 60 درصد سطح بدن.

در حال حاضر مشخص نیست که آیا این سندرم ها پیامدهای یاتروژنیک احیای مایع بیش از حد یا ضعیف مدیریت شده یا عوارض اجتناب ناپذیر آسیب اولیه هستند.

فشار داخل شکمی (IAP) را می توان با کاهش انطباق دیواره شکم ناشی از سوختگی های دور تنه و تنش ثانویه دردناک یا ناراحتی تغییر داد.

اگر پرفشاری خون داخل شکمی مورد توجه قرار نگیرد یا درمان نشود، سندرم محفظه ثانویه شکمی ایجاد می شود که منجر به اختلال عملکرد و نارسایی اندام می شود.

سوختگی با آب جوش
سوختگی با آب جوش

سندرم محفظه ثانویه شکمی معمولاً با فشارهای فشار داخل شکمی طولانی تر از 20 میلی متر جیوه همراه است.

تخلیه از طریق پوست و اسکاروتومی ممکن است فشار داخل شکمی را در صورت سوختگی شکم کاهش دهد.

درمان استاندارد لاپاروتومی است و میزان مرگ و میر در بیماران مبتلا به سندرم محفظه ثانویه شکمی تا 75 درصد گزارش شده است.

ورم یا ادم در اندام های محیطی

که اندام (یا گاهی گردن یا تنه) را کاملاً محاصره می کند ، به طور بالقوه منقبض کننده است. اثر منقبض کننده ، گسترش بافت را در پاسخ به ورم محدود می کند. در عوض، فشار بافت افزایش می یابد و در نهایت باعث ایسکمی موضعی می شود. ایسکمی زنده ماندن اندام ها و بافت های دور از استخوان را تهدید می کند ، و این مورد در نواحی استخوان حلقوی اطراف گردن یا قفسه سینه می تواند تهویه را به خطر بیندازد.

هیپوپرفیوژن (کاهش خونرسانی)

بافت سوخته نیز ممکن است در اثر آسیب مستقیم به رگهای خونی یا انقباض عروقی ثانویه به همراه هیپوولمی (کاهش حجم خون) باشد.

ناهنجاری های متابولیکی

ممکن است شامل هیپوآلبومینمی باشد که بخشی از آن به دلیل همودیلوشن (رقیق شدن خون) و بخشی دیگر به دلیل از دست دادن پروتئین در فضای خارج عروقی از طریق مویرگهای آسیب دیده باشد. کمبود الکترولیت یا کمبود املاحی مانند سدیم و پتاسیم می تواند ایجاد شود. آنها شامل هیپومنیزمی ، هیپوفسفاتمی و هیپوکالمی هستند. اسیدوز متابولیک ممکن است در اثر شوک ایجاد شود. رابدومیولیز یا همولیز می تواند در اثر سوختگی عمیق حرارتی یا الکتریکی عضله یا ایسکمی عضلانی ناشی از انقباض استخوان ها باشد. رابدومیولیز باعث میوگلوبینوریا یا همولیز باعث هموگلوبینوریا می تواند منجر به نکروز حاد لوله ای و آسیب حاد کلیه شود.

زخم سوختگی ناشی از اصطکاک در اثر اسکیت
زخم سوختگی ناشی از اصطکاک در اثر اسکیت

هیپوترمی از دست دادن حرارت بدن  ممکن است در اثر حجم زیاد مایعات خنک IV و قرار گرفتن در معرض سطوح بدن در محیط خنک بخش اورژانس ، به ویژه در بیمارانی که دچار سوختگی گسترده هستند ، باشد.

ایلئوس یا فلج روده

پس از سوختگی های گسترده شایع است.و این مورد بسیار خطرناک است و باید سریع برطرف شود.

شوک

پس از آسیب دیدگی جدی ، ممکن است شوکه شوید. شوک یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که در صورت عدم کافی اکسیژن رسانی به بدن رخ می دهد.

ممکن است پس از سوختگی جدی دچار شوک شوید.

علائم و نشانه های شوک عبارتند از:

  • صورت رنگ پریده
  • پوست سرد یا مرطوب
  • نبض سریع
  • تنفس سریع و کم عمق
  • خمیازه

بیهوشی یا عدم هوشیاری

اگر فکر می کنید شخصی که به شدت زخمی شده دچار شوک شود ، با شماره 115 تماس بگیرید و آمبولانس بخواهید.

سوختگی درجه یک ناشی از آب جوش
سوختگی درجه یک ناشی از آب جوش

 

در حالی که منتظر آمبولانس هستم چه اقداماتی انجام دهم؟

  • فرد را روی زمین دراز کنید (اگر صدمات وی اجازه می دهد) و پاهای او را بالا آورده و از او جهت افت فشارحمایت کنید.
  • برای گرم نگه داشتن آنها از کت یا پتو استفاده کنید ، اما صورت یا ناحیه سوخته را نپوشانید.
  • به آنها چیزی برای خوردن یا نوشیدن ندهید.

گرما زدگی و خستگی ناشی از گرما

گرمازدگی و خستگی ناشی از گرما 2 شرط مربوط به گرما هستند که با افزایش دمای داخل بدن به 37 تا 40 درجه سانتیگراد یا بالاتر اتفاق می افتد.

گرمازدگی  و خستگی ناشی از گرما می توانند بسیار جدی باشند. این عوامل اغلب در اثر قرار گرفتن در معرض نور زیاد خورشید یا گرما ایجاد می شوند.

علائم گرمازدگی و خستگی ناشی از گرما شامل موارد زیر است:

  1. خستگی مفرط و کمبود انرژی
  2. سرگیجه یا غش کردن
  3. احساس مریضی یا استفراغ
  4. نبض سریع
  5. سردرد
  6. درد عضلانی
  7. تحریک پذیری
  8. گیجی

فرد را که دچار فرسودگی گرما شده است ، سریع به مکانی خنک منتقل کنید ، آب برای نوشیدن بدهید و لباسش شل شود ، باید در عرض نیم ساعت احساس بهتری داشته باشد.

اگر این کار را نکنید ، ممکن است دچار گرمازدگی شوند. این یک اورژانس پزشکی است و شما باید برای آمبولانس با 115 تماس بگیرید.

زخم درجه یک ناشی عز پرتو درمانی در ناحیه زیر بغل
زخم درجه یک ناشی عز پرتو درمانی در ناحیه زیر بغل

عفونت

حتی در سوختگی های کوچک ، علت شایع سپسیس و مرگ و میر و همچنین عوارض موضعی است. نقص در سیستم دفاعی میزبان و بافت باعث افزایش تهاجم و رشد باکتریها می شود. شایع ترین عوامل بیماریزا استرپتوکوک ها و استافیلوکوک ها در طی روزهای اول و باکتری های گرم منفی پس از 5 تا 7 روز هستند.

در صورت ورود باکتری ها به زخم ها ، می توانند آلوده شده و عفونی گردند. اگر سوختگی شما تاول زده باشد که ترکیده شود، اگر تمیز نماند ممکن است آلوده شود.

برای هرگونه سوختگی که باعث ایجاد تاول شود ، به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.حتما در صورت مشاهده تاول با ما تماس بگیرید.

زخم شما اگر الوده شده باشد ممکن است علایم زیر را مشاهده کنید:

  • ناراحت کننده ، دردناک یا بوی بدی دارد.
  • شما دمای 38 درجه سانتیگراد یا بالاتر دارید
  • شما علائم سلولیت ، یک عفونت باکتریایی دارید که باعث قرمزی و تورم پوست می شود

اگر فکر می کنید سوختگی شما آلوده شده است سریعاً به دنبال مراقبت پزشکی باشید. در صورت لزوم عفونت را معمولاً می توان با آنتی بیوتیک و داروی مسکن درمان کرد.

در موارد نادر ، سوختگی آلوده می تواند باعث مسمومیت خون (سپسیس) یا سندرم شوک سمی شود. این موارد جدی در صورت عدم درمان می توانند کشنده باشند.

علائم سپسیس و سندرم شوک سمی

  • یک دمای بالا
  • سرگیجه
  • استفراغ

عوارض سوختگی موضعی

تاثیر روانی سوختگی

سوختگی، به ویژه موارد شدید، می تواند باعث پریشانی طولانی مدت شود.

اختلالات روانی در بیماران دچار سوختگی

بعد از سوختگی، برخی از افراد گزارش می کنند که

  • احساس اضطراب و استرس دارند
  • روحیه کم و افسردگی دارند
  • عدم اعتماد به نفس و عدم عزت نفس دارند.

برخی از افراد در حال بهبودی از سوختگی نیز ممکن است دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شوند ، که می تواند علائمی مانند بازگشت به عقب ، کابوس ، و افکار ناخواسته و مزاحم را پیدا کنند.

سوختگی ساق پا در اثر زودپز
سوختگی ساق پا در اثر زودپز

اگر هر یک از این مسائل عاطفی را تجربه کردید ، باید با کارکنان خدمات مراقبت از سوختگی صحبت کنید.یا با روانشناسان مرکز ما تماس حاصل نمایید.

آنها می توانند قرار ملاقات با یک روانشناس با تجربه در زمینه درمان افرادی که از سوختگی و جوش بهبود می یابند ترتیب دهند.

ایا زخم فشاری یا زخم بستر در سوختگی ها داریم؟

همه بیماران با محدودیت حرکتی ریسک ابتلا به زخم فشاری را دارند.

مساله زخم فشاری از این رو قابل چشم پوشی نیست که بیشتر مشکل ساز است و کسانی که سوخته اند به علت شوک هیپوولمیای اولیه به دنبال ادم، هایپرمتابولیسم، بی کفایتی تغذیه، پانسمان خیس و اسپلینت های به کار برده شده جهت بی حرکت نمودن عضو پس از انجام گرافت در معرض زخم بستر می باشند.

بنابراین انجام کارهای ضروری جهت جلوگیری از زخم فشاری لازم الاجراست.

دانش و تجربه به انضمام تمام تلاش تیم درمان درهنگامی که بیمار از لحاظ همودینامیکی پایدار نیست و نمیتواند تغییر وضعیت داشته باشد باید وضعیت مددجو مدام چک شود و تغییر وضعیت مددجو هر چه سریعتر از سر گرفته شود.

احتیاط جهت جلوگیری از نیروهای سایشی و برشی لازم الاجراست،شامل کاهش سطح برشی و استفاده درست و مناسب از وسایل بلند کننده و پوزیشن دهنده مناسب به بیمار.

فیزیوتراپ و کاردرمان باید وقتی که از اسپلینت استفاده می کنند از خطرزخم بستر اگاه باشند وهنگامی که بیمار میخواهد از تخت به پایین بیاید واز ویلچراستفاده کند باید برای ناحیه نشیمنگاه ان ها از کوسن هایی که جلو فشار را می گیرند استفاده کرد.

شکل جای زخم 

سوختگی و ممکن است گاهی اوقات منجر به مشکلات بعدی شود ،مانند باقی ماندن جای ان یا اسکار.

جای زخم و کنتراکچر انقباض ناشی از بهبود سوختگی های عمیق است. بسته به میزان اسکار، تغییر شکل های انقباض می توانند در مفاصل ظاهر شوند. اگر سوختگی در نزدیکی مفاصل (به خصوص در دست ها) ، در پا یا در پرینه باشد ، عملکرد می تواند به شدت مختل شود. عفونت می تواند جای زخم را افزایش دهد. کلوئیدها در برخی از بیماران مبتلا به سوختگی به خصوص در بیمارانی که پوست تیره دارند ، تشکیل می شود.

اسکار زخم سوختگی
اسکار زخم سوختگی

اسکار یا جای زخم یک تکه یا یک ردیف از بافت است که پس از بهبودی زخم رد و اثرش باقی می ماند. بیشتر سوختگی های جزئی جای زخم کمتری دارند یا بسته به بیمار اصلا جای زخم برجای نمیگذارند.

می توانید پس از التیام زخم ، خطر ایجاد جای زخم را با درمان های متفاوت را کاهش دهید:

استفاده از نرم کننده ، مانند کرم آبی یا پماد امولسیون ، 2 یا 3 بار در روز

استفاده از ضد آفتاب با ضریب محافظت در برابر آفتاب (SPF) برای محافظت از ناحیه ترمیم در برابر آفتاب هنگام بیرون بودن

تنها تفاوتی که زخم سوختگی با بستر و دیابت دارد مساله ماندن جای زخم بر روی پوست است که حساسیت درمان را بالا میبرد.

زخم های تمام ضخامت با جای زخم همراه هستند.بلافاصله پس از بسته شدن زخم ،پوست بهبود یافته صورتی نرم و صاف به نظر می اید که همراه با بازسازی مجدد بافت محل زخم صاف به نظر میرسد.

به اسکار کلویید که همانند مار بر روی پوست چنبره انداخته است نگاه کنید.
به اسکار کلویید که همانند مار بر روی پوست چنبره انداخته است نگاه کنید.

اگرچه زخم های سوختگی ریسک زیادی برای ماندن جای زخم دارند.

ما دو نوع جای زخم داریم. هیپرتروفیک و کلویید.

احتمال باقی ماندن جای زخم به عمق سوختگی بستگی دارو و اندکی نیز به نژاد مربوط می باشد.این نوع جای زخم معمولا بعد از هفته ها و تا ماهها و به طورمیانگین ۱۸ ماه خود را به شکل کامل نشان می دهند.

اسکار هایپرتروفیک

همان طور که پیش تر اشاره شد اسکار هایپرتروفیک یک شکل معمول تر از بعد درمان سوختگی های عمیق است .

ریسک فاکتورهایی که پیش بینی اسکار هایپرتروفیک را انجام می دهند:

  • سن (در بچه ها بیشتر از بزرگسالان ودر سالمندان به ندرت اتفاق می افتد)
  • نژاد (سیاه پوستان و کسانی که پوست روشن دارند در خطر بیشتری هستند)
  • عمق زخم سوختگی هر چقدر بیشتر باشد
  • زخم قبل از درمان عفونی باشد و طولانی شدن زمان خوب شدن زخم همه دست به دست هم می دهند تا اسکار هایپرتروفیک ایجاد شود.

اسکار هایپر تروفیک برامده و ضخیم و سفت که به رنگ قرمز متمایل است به نظر میرسد و اجازه دراز شدن و خم شدن دست را در مناطقی که مفصل هست را نمیدهد.

معمولا بیمار شکایت مربوط به این قسمت را با ذکر درد و خارش شدید عنوان می کند.

اسکار هایپرتروفیک
اسکار هایپرتروفیک

اسکار هایپر تروفیک داخل محدوده زخم اولیه شکل می گیرد و به سمت خارج و اطراف زخم فشار وارد می کند.این اسکار ها در مفاصل و افراد جوان شایع تر هستند و اسکار قرمز به دلیل پرخون بودن بافت بالاتراز سطح پوست است و سفت نیز می باشد.

درمان اسکار هایپرتروفیک بسیار موثر است اگر در مراحل اولیه شروع شود.

استفاده ازلباس سوختگی برای چندین سال استاندارد ترین روش مراقبت پس از زخم بوده است.

اگر چه مدارک انتشاریافته کمی دال بر چگونگی مکانیسم لباس سوختگی انتشار یافته است اما کاهش اسکار تمام ضخامت و کاهش قرمزی و همچنین خارش را نشان داده است و فشار لباس سوختگی باعث کاهش زمان بالغ شدن بر اسکار های هایپرتروفیک را ثابت کرده است.

لباس های سوختگی باید ۲۳ ساعت در طول یک شبانه روز پوشیده شود که قابل قبول باشد و همچنین این لباس اغلب باعث عدم رضایت در پوشیدن توسط بچه ها را در پی دارد.

بیماران بزرگسال و همچنین والدین بچه ها باید دانش استفاده از این لباس را داشته باشند و همچنین فرزندان خود را تشویق به استفاده از این لباس کنند و همچنین باید بدانند استفاده از این لباس در دراز مدت اثر خواهد داشت و همچنین پیامد های عدم استفاده از لباس را بپذیرند.

گوشت اصافه یا اسکار هایپرتروفیک
گوشت اصافه یا اسکار هایپرتروفیک

درمان دیگر در درمان اسکار های هایپرتروفیک استفاده از پماد های حاوی سیلیکون و یا ورقه های سیلیکون که باعث خواباندن اسکار ها میشود ویا تزریق کورتیکواسترویید ها در داخل اسکار باعث بهتر شدن این ضایعات خواهد شد.

در موارد بسیار شدید انجام عمل جراحی جهت برش و بهبود عملکرد اندام مورد نظر ضروری است.

نمونه ای از لباس سوختگی و اسکار هایپر تروفیک را در عکس فوق مشاهده می کنید.

اسکار کلویید

اسکار کلویید می تواند به صورت خود به خود یا در اثرپاسخ به ضربه ایجاد شود.

واین قضیه بیشتر در افراد سیاه پوست در مقایسه با افراد سفید پوست بیشتر است.

اسکار کلویید معمولا برجسته،سفت،همراه با ندول های پر رنگ و به طور چشمگیر در اطراف زخم سوختگی اصلی ایجاد میشود،به بیرون و کناره های زخم اصلی گسترش می یابد ،وسیع و دارای برامدگی و رشته مانند بوده و اغلب همراه با خارش وحساسیت به لمس است.

اسکار کلویید
اسکار کلویید

این نوع اسکار در کودکان و سالمندان کمتر شایع است.

درمان اسکار کلویید در بهترین حالت سخت است.برخی از گزارش ها از موفقیت محدود در تزریق کورتیکواسترویید و استفاده از لیزر و تابش و و برداشتن اسکار به صورت جراحی حکایت دارد.

برداشتن اسکار به صورت جراحی معمولا انجام نمیشود مگر اینکه اسکار حالت اویزان پیدا کرده باش

 

اسکار هایپرتروفیک اسکار کلویید
محدود به حاشیه های زخم اصلی باقی می ماند از حاشیه های زخم اصلی فراتر می رود
در هر نقطه ای ایجاد می شود و روی سطح اکستانسور مفاصل شایع است معمولا روی پوست،جناغ،شانه ها و بازوها،لاله گوش و گونه ها ایجاد می شود
با گذشت زمان پسرفت می کند به مدت سال ها رشد می کند
رشته های کلاژن ضخیم کمتری دارد از کلاژن ضخیم تشکیل می شود
با گذشت زمان به صورت خود به خود مسطح می شود ضخامت بیش از ۴ میلی متری ان باقی می ماند
ظرف مدت یک ماه ظاهر می شود پس از سه ماه یا بیشتر ایجاد می گردد
همراهی کمتری با پیگمانتاسیون دارد در پوست های تیره شایع تر است

 

جدول فوق مقایسه بین اسکار هایپر تروفیک و اسکار کلویید است.

چسبندگی

چسبندگی در محل پوست آسیب دیده و بافت های زیرین آن نیز از عوارض شایع سوختگی است که در طی آن لبه‌ های پوست اطراف محل آسیب دیده منقبض و جمع می‌شوند و سبب کاهش اندازه‌ ی پوست منطقه‌ ی آسیب دیده می شوند.

کاهش سطح پوست، می‌تواند عضلات، مفاصل و تاندون ها را نیز درگیر و سبب محدود شدن دامنه حرکتی عضو درگیر شود.

تغییر رنگ پوست

تغییر رنگ پوست در محل سوختگی یکی از شایع ترین عوارض سوختگی است که در بسیاری از موارد سوختگی دیده می شود.

فرایند بهبود زخم‌ ها و آسیب‌ های پوستی گاهی همراه با تغییرات رنگ پوست در محل آسیب دیده است که با روش های درمانی همچون لیزر درمانی ، کرایوتراپی و لایه برداری قابل بهبود است.

این عارضه بیشتر در اثر آسیب‌ های التهابی پوست مانند سوختگی ایجاد می شود.

سوختگی در ناحیه سینه با زودپز
سوختگی در ناحیه سینه با زودپز

خارش

خارش در سوختگی معمولا یک اتفاق ازار دهنده و یک پدیده معمول همراه با ترمیم زخم و پس از ان است.

دلیل اصلی خارش هنوز نامعلوم است اگرچه چند نظریه برای توضیح ان وجود دارد.

باور براین است که افزایش تولید هیستامین دلیل اصلی خارش است و همچنین این فرایند منجر به تولید واسطه های التهابی در حین درمان زخم و پس از خوب شدن است.

احساس خارش اکثرا شدید است و بلافاصله پس از التیام زخم سوختگی اتفاق می افتد و بین ۲ تا ۶ ماه ادامه دارد.

شکایت از خارش امکان دارد تا ۱۸ ما بعد از سوختگی ادامه داشته باشد.

درمان خارش با استفاده ازانتی هیستامین های خوراکی، استفاده از پماد های مرطوب کننده جهت جلوگیری ازخشکی پوست،ایجاد محیط خنک توسط هواساز ها بخور اب سرد واستفاده از لباس سوختگی می باشد.

تاول های ایجاد شده در زخم ها التیام یافته به چه دلیل است؟

پوشش تازه زخم های التیام یافته بسیار نازک و شکننده است و به طور قابل توجهی کاهش چسبندگی بین اپی درم و درم وجود دارد بنابراین کوچک ترین ضربه می تواند باعث ایجاد تاول شود.

باید به بیماران اموزش داد که این امر تا کامل شدن چسبندگی بین اپیدرم و درم اتفاق می افتد.بنابراین اموزش ترکاندن تاول و استفاده از پماد های مخصوص امری ضروریست.

اگر محل سوختگی شما که تازه درمان شده است دچار تاول شد اقدامات لازم را انجام دهید:

  • اگر تاول کوچک تر از ۲ سانتی متر بود لازم به ترکاندن ان نمی باشد.
  • اگر تاول بزرگ تر از ۲ سانتی متر بود ان را با سوزن استریل بترکانید و اب ان را با قرار دادن یک گاز استریل بگیرید.
  • به هیچ عنوان تاول را از روی پوست برندارید.
  • روی تاول ترکانده شده گاز وازلین استریل قرار دهید و روی ان را بپوشانید.

یادمان نرود پوست تاول بهترین پانسمان برای خود ماست چونکه از جنس خود بدن ماست و بدن ما ان را به بهترین شکل ممکن درمان می کند.

اسکار کلویید،به رشته های طناب مانند و ضخیم که به صورت منتشره رد جهان مختلف رشد می‌کند توجه کنید.
اسکار کلویید،به رشته های طناب مانند و ضخیم که به صورت منتشره رد جهان مختلف رشد می‌کند توجه کنید.

پیشگیری و درمان جای سوختگی یا اسکار

شیوه های درمانی زیادی برای جلوگیری از ایجاد اسکار و ایجاد بافت حجیم اضافه استفاده می شود.

  • استفاده از بانداژهای فشاری جهت جلوگیری از اسکار ضروری است.استفاده از بانداژ کشی تا قبل از اماده شدن لباس سوختگی ضروریست.
  • پس از اماده شدن لباس سوختگی باید در شبانه روز حداقل ۲۳ ساعت ان را پوشید.استفاده از لباس سوختگی موجب ضعیف شدن دسته های کلاژن می شود.
  • بسیاری از نقاط بدن به دلیل موقعیت خاص ان ناحیه ایجاد فشار و یا بستن باند مشکل است.ما در این موقعیت استفاده از ورقه های سیلیکونی را جهت جلوگیری از اسکار پیشنهاد می کنیم.
  • کشیدگی و کوتاهی با انجام فیزیوتراپی و کار درمانی زود هنگام و قاطع به ندرت امکان بروز کشیدگی پوست یا اسکار حجیم شده به عنوان عارضه ی درازمدت وجود دارد.
  • در صورت عدم دست یابی به نتیجه مورد نظر انجام اقدامات جراحی ضروری است.

کارکنان کلینیک زخم و سوختگی التیام همواره در تمامی مسیر درمان کنار شما هستند تا بنوانند درست ترین درمان را برای شما در نظر بگیرند و اسیب های وارده را برای شما به حداقل برسانند.

کافیست عکس زخم یا سوختگی خود را برای ما به شماره زیر بفرستید.

نویسنده- محمدحسین شهرابادی – دانشجوی پزشکی عمومی – محقق و پژوهشگر در زخم و سوختگی و استومی

09120405207

منابع

Berman B, Viera MH, Amini S, Huo R, Jones IS. Prevention and management of hypertrophic scars and keloids after burns in children. Journal of Craniofacial Surgery. 2008 Jul 1;19(4):989-1006.

Chan QE, Harvey JG, Graf NS, Godfrey C, Holland AJ. The correlation between time to skin grafting and hypertrophic scarring following an acute contact burn in a porcine model. Journal of Burn Care & Research. 2012 Mar 1;33(2):e43-8.

Orgill DP, Ogawa R. Current methods of burn reconstruction. Plastic and reconstructive surgery. 2013 May 1;131(5):827e-36e

Gordon MD, Gottschlich MM, Helvig EI, Marvin JA, Richard RL. Review of evidenced-based practice for the prevention of pressure sores in burn patients. The Journal of burn care & rehabilitation. 2004 Sep 1;25(5):388-410.

https://msktc.org/burn/factsheets/Itchy-Skin-After-Burn-Injury

https://www.nhs.uk/conditions/burns-and-scalds/complications/

https://medbroadcast.com/condition/getcondition/burns

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5214064/

محمدحسین شهرابادی

محمدحسین شهرآبادی دانشجوی پزشکی عمومی محقق و‌ پژوهشگر در زمینه زخم و سوختگی و استومی فعال در زمینه اموزش پیشگیری و درمان زخم و سوختگی و استومی فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی ایران در رشته پرستاری سال ۱۳۹۳ کارشناس زخم بیمارستان مهر از سال ۹۳ تا ۹۸ مشاور کارشناس زخم در امور بیماران ضایعات نخاعی کارشناس زخم مرکز بهزیستی مولوی سال ۱۳۹۴ گذراندن طرح نیروی انسانی از سال ۹۵ تا ۹۷ در مرکز سوانح سوختگی شهید مطهری گذراندن کورس زخم و سوختگی و استومی در آکادمی لوهمن روشه در کشور المان سال ۲۰۱۷ مدرس و برگزار کننده دوره های زخم و سوختگی...

دیدگاهتان را بنویسید