اگر قصد بارداری را دارید، این موضوع را بدانید که در طول این دوران و پس از زایمان تغییرات عمده‌ای در بدن شما رخ می‌دهد، به طور مثال می‌توان به درد شکم تا تغییرات خلقی اشاره کرد، همچنین اگر قصد زایمان از طریق جراحی شکم یا همان سزارین را دارید، طبیعتا با تغییرات عمده‌ای مواجه می‌شوید. یکی از این موارد، جای جراحت روی شکمتان است که در اثر جراحی ایجاد میشود.
در این مقاله ما قصد داریم، به بررسی موضوع درمان زخم ناشی از سزارین بپردازیم، که این مسئله گذشته از ناراحتی‌های جسمی که ممکن است، برای شما بانوان عزیز پیش بیاورد، به لحاظ مشکلات ظاهری و تغییر پوست شکمتان، عدم به نفس شما را هم خدشه دار میکند. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید، چرا که چاره‌ی درمان شما در دستان ماست.
جراحی سزارین
اگر قصد زایمان سزارین را دارید یا می خواهید در صورت نیاز به سزارین آماده باشید ، ممکن است درباره روند بهبودی سوالاتی داشته باشید. اولین سوالی که برای شما پیش می آید، درمان اسکار ناشی از زخم سزارین است، که تغییرات ظاهری عمده ای در پوست شکمتان ایجاد میکند.
زایمان از طریق سزارین، در زیرگروه یکی از انواع جراحی ها قرار میگیرد که به این صورت است که جراح از طریق برشی که به صورت عمودی در واقع بال و پایین در ناحیه زیر شکم مادر تا ناحیه ی خط موی شرمگاهی ایجاد میشود، جراح از طریق شکاف ایجاد شده، کودک را از رحم مادر خارج میکند.
در اغلب اوقات جراحان به منظور اینکه زخم ناشی از سزارین، سریع تر بهبود پیدا کند و مادر خونریزی کمتری داشته باشد، یک برش در سرتاسر خط موی شرمگاهی به صورت افقی ایجاد میکند. البته این موضوع را هم در نظر داشته باشید که نوع برش که جراح بر روی شکمتان ایجاد میکند، باید سلامت شما و کودک را هم در نظر بگیرد؛ در هر صورت برش در شکم و رحم به صورت عمودی یا افقی است.
زخم سزارین چیست؟
نوع بریدگی شکم شما ممکن است همان شکاف رحم شما نباشد. برش های سزارین (برش های C) روشی است که برای زایمان نوزاد از طریق شکم مادر استفاده می شود.برشی که ایجاد میشود، باید از طریق پیوند مجدد چندین لایه عضله و فاشیا با استفاده از بخیه، بسته شود. جراح معمولا سعی میکند، تا جایی که میشود، برش کوچکی در شکمتان ایجاد کند، تا سریع تر بهبود پیدا کند و همانطور که گفته شد، برش در زیر شکم شما، در ناحیه خط شرمگاهی ایجاد میکند.
شکل ظاهری سزارین پس از بهبودی
از آنجایی که زخ سزارین معمولاً در زیر خط موی شرمگاهی ایجاد میشود ، ممکن است شما به هیچ وجه جای زخم خود را مشاهده نکنید. اما به هر حال برای چندین ماه قرمز یا صورتی به نظر می رسد و تنها یک خط باریک ناشی از برش در زیر شکمتان دیده شود، اما برخی از زنان زخم عمیق تر و قابل مشهود تری در روی شکم شان دارند که ممکن است کمی آزار دهنده تر باشد.
مراقبت از زخم بعد از عمل جراحی
قبل از اینکه از بیمارستان ترخیص شوید، پزشک معالج تان نخ بخیه را از شکم تان خارج کند، البته اگر از نوع جذبی نباشد. محل زخم ناشی از سزارین معمولا با استفاده از باند استریل پوشانده میشود. اما باید نکاتی را در خصوص مراقبت پس از عمل را در نظر داشته باشید.
در این مدت ضروری است که با استفاده صابون ملایم اطراف زخم را شستشو دهید، اما به هیچ عنوان محل جراحت مربوط نشود. در این مرحله ، اسکار شما احتمالاً پف کرده و اطراف آن صورتی رنگ خواهد بود.
درد پس از سزارین
در چند هفته ی اول پس از عمل ممکن است، در محل زخم خود، درد خفیفی را احساس کنید. ضمن اینکه خونریزی، بی حسی و گرفتگی از دیگر عوارض سزارین است. اما به طور کلی ممکن است، با این موارد روبه رو شوید:
- تب؛
- خونریزی شدید؛
- خارش؛
- التهاب و قرمزی محل زخم؛
- عفونت؛
- ترشحات بد بو؛
- سوزش یا درد هنگام ادرار؛
- افزایش درد ناشی از زخم سزارین.
زخم سزارین چگونه بهبود می یابد؟
خوب بخورید تا بدن شما از مواد مغذی مناسب برای بهبود و ایجاد بافت های سالم برخوردار باشد. برای جلوگیری از عفونت زخم تان، سعی کنید که از آلوده شدن محل جراحت جلوگیری کنید.
در شش هفته اول از برداشتن سنگین ، کارهای منزل یا هر حرکت بزرگی که باعث کشیدگی یا تحریک جای زخم می شود خودداری کنید.
بعد از حدود شش هفته ، اسکار برش C شما بهبود می یابد، به این معنی که احتمالاً قادر خواهید بود، تمام علائمی که در روزهای اولیه پس از جراحی با آن مواجه شدید، کاملا بهبود پیدا کرده و قطع شود و به راحتی همه فعالیت های روزانه خود را می توانید از سر بگیرید. پزشک معالج شما به شما توصیه میکند که حداقل شش هفته باید صبر کنید، تا هرچه سریع تر به بهبودی تان دست پیدا کنید.
توجه داشته باشید که ممکن است پس از بهبودی، محل زخم رنگی مایل به بنفش پیدا کند. اما نگران نباشید، این موضوع کاملا طبیعی است و تا شش ماه به همین شکل خواهد بود و در نهایت تنها یک خط سفید رنگ روی شکم تان باقی خواهد ماند.
مراقبت از زخم سزارین
- برداشتن پانسمان 24 ساعت پس از جراحی سزارین؛
- استفاده از دماسنج به منظور چک کردن دمای بدن مادر؛
- ارزیابی زخم از نظر علائم عفونت( مانند افزایش درد، قرمزی یا ترشح) و جوش خوردن بخیه؛
- اطراف زخم را هر روز به آرامی شستشو دهید و سپس خشک کنید؛
- مراقب باشید که به محل زخم هیچ گونه آلودگی وارد نشود، تمیز و خشک بودن آن یکی از نکات مهم مراقبت از آن است که باید به آن توجه داشته باشید؛
- سعی کنید که از لباس های راحت، گشاد و نخی استفاده کنید؛
- به هیچ عنوان محل زخم و بخیه را دستکاری نکنید و در سر زمان مقرر به پزشک مراجعه کنید تا بخیه را بیرون بکشد، البته در صورت جذبی بودن آن نیازی به این کار دیگر ندارید؛
- اگر بعد از گذشت 2 یا 3 روز پس از زایمان، از محل زخم خون آبه یا مایع سفید رنگ بد بو از آن خارج شد، سریعا به پزشک مراجعه کنید، احتمال عفونت وجود دارد؛
- محل زخم را به هیچ عنوان با محصولات ضدعفونی شامل اسپری یا کرم ماساژ ندهید، مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد؛
- پروبیوتیک مصرف کنید
برای جلوگیری از عفونت ، آنتی بیوتیک به شما تجویز می شود ، اما استفاده از آنتی بیوتیک می تواند مضر باشد ، چرا که در این بین باکتری های مفید بدن شما هم نابود خواهد شد. برای مقابله با اثرات منفی آنتی بیوتیک ها ، یک پروبیوتیک نیز بخورید ، که می تواند تعادل سالم باکتری ها را در بدن شما بازیابی کند؛
- تغذیه ی سالم
غذیه بعد از عمل می تواند بر سرعت روند بهبود تأثیر بگذارد. اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی متعادلی با پروتئین ، میوه و سبزیجات ، غلات کامل ، مغزها ، دانه ها و حبوبات داشته باشید. غذاهای ضد التهاب مانند زردچوبه ، انواع توت ها ، سبزیجات برگ تیره ، ماهی و غیره نیز می توانند به بهبودی کمک کنند؛
- مصرف مایعات را افزایش دهید
مصرف مایعات پس از جراحی، برای بهبودی و سلامتی شما بسیار مهم است. بعد از انجام سزارین ، بسیاری از خانم ها دچار یبوست می شوند که می تواند ناخوشایند و دردناک باشد. کم تحرکی، قرص های مسکن، آنتی بیوتیک و جراحی سزارین باعث ایجاد این مشکل ناراحت کننده می شود.
برای حفظ تعادل بدن حتماً مقدار زیادی آب فیلتر شده بنوشید. علاوه بر این ، مادران شیرده به مایعات زیادی احتیاج دارند.
عوارض سزارین
- عفونت (به ویژه رحم ، اندام های اطراف لگن و برش)
- از دست دادن بیش از حد خون
- عوارض ناشی از بیهوشی
- لخته شدن خون به دلیل کاهش تحرک پس از جراحی
- آسیب های روده و مثانه
درمان اسکار زخم سزارین
برش سزارین حدود شش اینچ است. پزشک شما مجبور است پوست ، چربی و عضلات شما را برش دهد. پس از بهبودی زخم، اسکار ناشی از آن بر روی شکم شما پدیدار خواهد شد. ممکن است جای زخم شما ضخیم تر از بقیه پوست باشد. همچنین ممکن است صورتی ، قرمز یا براق به نظر برسد.
موارد مختلفی بر بهبود زخم و میزان قابل توجه بودن اسکاردر محل جراحی تأثیر می گذارد. و همچنین این عوامل بر میزان پاسخ دهی آن به درمان تأثیر می گذارند از جمله
- مدت زمان برش برطرف شد؛
- سن شما؛
- ژنتیک.
درمان خانگی اسکار زخم سزارین
وازلین
این بهترین راهکار برای کمک به کاهش اسکار پس از سزارین است.اگر ژله نفتی را روی زخم به آرامی ماساژ دهید وسطح آن را کاملا بپوشانید، نتیجه ی مثبتی خواهید گرفت. ژله نفتی باعث می شود جای زخم خیلی بزرگ ، عمیق یا خارش دار نشود. همچنین اعمال فشار مداوم به زخم با پانسمان مهم است. این روش باعث میشود که گوشت اضافی در محل زخم پدیدار نشود؛
ژل سیلیکون
قرار دادن یک ورق ژل سیلیکون بر روی محل برش نیز موثر است. این ملحفه های شفاف و چسبنده به مرطوب نگه داشتن و پوشاندن جای زخم کمک شایانی می کند.و همچنین باعث میشود که محل زخم نرم تر باشد و از ضخیم شدن آن جلوگیری میکند و از التهاب ان جلوگیری خواهد کرد.
بعد از بهبودی کامل زخم می توانید ورق های ژل سیلیکونی را روی محل جراحی قرار دهید و به هنگام استحمام آن را از روی زخم محو بردارید و مجدد استفاده کنید. اگر میخواهید نتیجه ی مثبتی بگیرید، باید به مدت دوماه به طور مداوم از آن استفاده کنید.
ویتامین E یا عصاره پیاز
ویتامین E یا عصاره پیاز: ویتامین E یا عصاره پیاز ممکن است کمک کند تا جای زخم کمتر دیده شود. مطالعات نشان داده است که این مواد با جلوگیری از رشد بافت اسکار ، جای زخم های برجسته را کاهش می دهند یا از آن جلوگیری می کنند؛
عسل
عسل ممکن است التهاب پوست را کاهش دهد. به نظر می رسد عسل به تشکیل بافت جدید کمک می کند. همچنین ممکن است باعث کاهش جای زخم شود و یا از برجستگی زخم جلوگیری کند.
تکنیک های کاهش جای زخم
ماساژ
پس از بهبودی زخم، محل جراحی را به آرامی ماساژ دهید. این کار می تواند به نرم شدن جای زخم کمک کند. ماساژ می تواند بافت اسکار تشکیل شده در زیر پوست را از بین ببرد. هنگام ماساژ ، از یک کرم مرطوب کننده ملایم استفاده کنید. هر روز آن را چند بار دور اسکار خود ماساژ دهید. ممکن است 4 تا 6 هفته طول بکشد تا شاهد بهبود باشید.
به این منظور می توانید، هر روز به مدت پنج تا ده دقیقه محل بخیه را به آرامی با روغن یا بدون آن ماساژ دهید. اگر روغن را انتخاب می کنید ، روغن دانه تامانو و گل رز انتخاب خوبی است. شما همچنین می توانید روغن های ضروری ضد التهاب و بازسازی کننده پوست مانند بابونه ، اسطوخودوس یا کندر را به روغن ماساژ خود اضافه کنید. فقط مطمئن شوید که روغنهای اساسی را به درستی رقیق کنید؛
از تابش آفتاب به محل زخم جلوگیری کنید
جای زخم بهبودی در صورت آفتاب سوختگی تیره و مشهودتر خواهد شد. بنابراین پس از سزارین حداقل شش ماه از تابش مستقیم نور خورشید به محل جراحی خودداری کنید و در معرض آن قرار نگیرید؛
- گرما یکی از راه های کاهش درد است. گرما باعث شل شدن عضلات ، افزایش جریان خون در محل زخم و از آنجا که اعصاب شما احساس گرما را به مغز شما منتقل می کنند ، سیگنال درد را کاهش می دهد. پیشنهاد ما به شما استفاده از بخورهای گیاهی است تا درد خود را کاهش دهید؛
- با رایحه شیرین روغنهای اساسی نفس بکشید
شاید فکر کرده باشید که تهوع سرانجام به پایان رسیده است ، اما حالت تهوع بعد از سزارین بسیار شایع است. علت آن یبوست ، نفخ شکم ، جراحی و تغییرات هورمونی است. استنشاق رایحه دلپذیر روغنهای اساسی یک پیشنهاد عالی برای غلبه بر حالت تهوع است.
نعناع ، رازیانه و زنجبیل ضد تهوع است. می توانید یک قطره یا دو قطره از آنها را روی یک پنبه قرار دهید و آن را زیر بینی خود بچرخانید ، یا یک قطره به یک کاسه آب داغ بخار اضافه کنید و بخارها را نفس بکشید. توجه داشته باشید که از این روغن ها فقط در یک اتاق با تهویه مناسب و دور از کودک خود استفاده کنید؛
- هر روز پیاده روی کنید. پیاده روی به جلوگیری از لخته شدن خون و یبوست کمک می کند؛
- اقدامات پیشگیرانه از بروز اسکار زخم
به محض بهبودی کامل زخم، بلافاصله شروع به درمان کنید تا از ایجاد اسکار بر روی پوست شکم تان جلوگیری کنید. اگر سریع اقدام نکنید، ممکن است پزشک مجبور شود از روش تهاجمی تری برای درمان را در پیش بگیرد؛
- برای تسکین درد عضلانی ، تورم و کبودی و همین طور تسریع در بهبودی زخم از ژل یا قرص آرنیکا استفاده کنید؛
- از مکمل های دارچین و سیر ، آب نارگیل ، اسیدهای چرب امگا 3 ، چای توت زالزالک ، چای گل گلیس و سرکه سیب استفاده کنید؛ همه این موارد می توانند به بهبودی هر چه سریع تر شما کمک کنند؛
- مکمل های گل همیشه بهار را امتحان کنید ، که می تواند به جلوگیری از عفونت های واژن کمک کند ، که از عوارض جانبی رایج این جراحی است؛
- از مکمل ها یا چای های گزنه ، اکیناسه و بومادران استفاده کنید؛ همه اینها می توانند به مبارزه با عفونت پس از جراحی کمک کنند؛
- حداقل یک فنجان آبگوشت استخوان در روز بنوشید تا به بازیابی مواد مغذی حیاتی کاهش یافته و همین طور حجم بالای خونی که حین عمل از دست داده اید؛ کمک کند؛
- مقدار زیادی پروتئین ، آهن و ویتامین C مصرف کنید
پروتئین به بهبود و ترمیم بافت بدن و همچنین عضله سازی کمک می کند ، آهن برای احیای سلامتی شما و همینطور خونی که طی عمل از دست داده اید، حیاتی است و ویتامین C می تواند به مبارزه با عفونت احتمالی کمک کند؛
- از ژل آلوئه ورا استفاده کنید، تا از التهاب زخم کاهش یابد.
https://www.nhs.uk/conditions/caesarean-section/recovery/
https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000624.htm
