زخم در اثر متلاشی شدن بافت سالم پوست بوجود میآید، در واقع در اثر بینظمی در یکپارچگی آرایش کلاژن بافت سالم که به صورت یک رشتهی منظم بوده است، به دلایل مختلفی اتفاق میافتد. که این جراحت از اپیدرم که همان لایهی سطح خارجی پوست است که موجب بروز آسیب جزئی میشود و تا صدمه به ساختارهای عمیقتر پوست که ممکن است عضلات، تاندونها و استخوانها را درگیر کند، شامل میشود. درمان زخم سابقهی دیرینهای در علم پزشکی دارد.
ویژگیهای زخم و جراحات
زخمها از لحاظ مدت زمان درگیری شخص به دو دستهی جراحتهای حاد و مزمن تقسیم میشود، همینطور از لحاظ میزان عفونتی که ممکن است در ناحیه ی آسیب دیده ایجاد کند، 4 سطح را شامل میشود که در اثر حوادث طبیعی و سوانح خارجی اتفاق میافتد.
درمان و مدیریت زخمهای آسیبزا به ویژگیها، میزان، شرایط عمومی بیمار و شرایط مراقبت بستگی دارد. تمیز کردن روزانه زخم ، برداشت بافت مرده یا آلوده و حتی جراحی پلاستیک به منظور ترمیم زخم از اقدامات و راهکارهای متداول است در برخی شرایط حاد احتمال دارد، که پزشک سایر روشهای درمانی را به طور مثال اکسیژن درمانی هایپرباریک، فشار منفی، پانسمان هیدروکلوید و در نهایت استفاده از ژل را برای درمان قطعی پیشنهاد دهد.
لیزر کمتوان یا لیزر سرد چیست؟
لیزر درمانی با استفاده از دستگاه لیزر کمتوان یا سرد با استفاده از نور کم موجب تحریک بافت پوست شده است، که در نهایت موجب بهبود زخم میشود. به این روش لیزر درمانی کمتوان یا سرد گفته میشود. سطح نور آن در مقایسه با سایر اشکال لیزر درمانی ، مانند مواردی که برای از بین بردن تومورها و لختهشدن بافت استفاده میشود، کم است. اما در سایر کاربردهای لیزر به طور مثال جراحی و زیبایی از دستگاه لیزر پرتوان با شدت نور زیاد استفاده میشود.
به این روش لیزر درمانی “سرد” گفته میشود، چرا که میزان کم نور برای گرم کردن بافت بدن شما کافی نیست. سطح نور در مقایسه با سایر اشکال لیزر درمانی، مانند مواردی که برای از بین بردن تومورها و لخته شدن بافت استفاده میشود، کم است.
تاریخچهی کاربرد لیزر کمتوان در علم پزشکی
بیش از 35 سال است که لیزر کمتوان در اروپا، استرالیا، آسیا و روسیه برای درمان درد و ترمیم بافت استفاده میشود. این روش در کانادا در اوایل دهه 1990 و در ایالات متحده در سال 2002 مورد تأیید قرار گرفت. لیزر سرد از نوع خاصی از نور برای نفوذ به سطح پوست و بافتهای زیرین برای تحریک روند ترمیم طبیعی بدن استفاده میکند. که در نهایت موجب بهبود سریعتر و کاهش درد، تورم و التهاب است.
لیزرکم توان شامل چند گروه است:
- لیزر درمانی سطح پایین (LLLT)
- لیزر درمانی کم مصرف (LPLT)
- بیوشیمیایی نرم لیزر
- بیولوژیکی
کاربرد لیزر درمانی در علم پزشکی
لیزر درمانی کمتوان به دلیل مزایای مثبتی که در بهبودی بیمار نسبت به دیگر روشها دارد در حوزههای دندانپزشکی، فیزیوتراپی، پوست و دیگر حوزههای پزشکی به کار میرود، اما بیشترین کاربرد آن به منظوردرمان زخم، بافت آسیب دیده، کاهش درد و در نهایت کاستن از شدت التهاب است.
کاربرد لیزر کمتوان در حوزه زیبایی
کاربرد لیزر سرد در حوزه پوست و زیبایی از جمله جوانسازی پوست طرفداران زیادی را به سمت خود جذب کرده است، به خصوص افرادی که به طور مداوم به دنبال راهکارهای جدید و بروز برای زیبایی هر چه تمامتر چهرهشان هستند.
درمان مشکلات پوستی با استفاده از لیزر سرد
- ضایعات پوستی از جمله جوشهای عمیق و آکنه؛
- بیماری پسوریازیس؛
- بیماری ویتیلیگو؛
- عارضهی درماتیت و بثورات؛
- حساسیتهای پوستی از جمله سوزشهای عمیق؛
- درمان و بهبود زخمهای حاد از جمله جراحتهای مربوط به دیابت.
تسکین دردهای مزمن و آزاردهنده با استفاده از لیزر درمانی
کاربرد لیزر سرد یا کمتوان در حوزه بیماریهایی از جمله فیبرومیالژیا و سندرم تونل کارپ به منظور تسکین و کاهش دردهای آزاردهندهای که تجربه میکنند و با خود به همراه دارند، یکی دیگر از حوزههای کاربرد این روش به روز است؛ در واقع هنگامی که پزشکان موفق به درمان دردهای مزمن و حاد این گروه از بیماران نمیشوند، متوسل به این روش میشوند.
دندانپزشکی
گاهی اوقات پیش میآید که افراد به هنگام درمان دندانهایشان که به دندانپزشکی رجوع میکنند، پس از انجام خدمات و جراحیهای مربوطه دچار التهاب دهان میشوند که پزشک به منظور التیام زخم حاصل از جراحی متوسل به لیزر درمانی با استفاده از دستگاه لیزر کمتوان میشوند.
درمان بیماریهای خودایمنی با استفاده از لیزر کم توان
آرتریت روماتوئید یکی از بیماریهای خودایمنی است که در اثر التهاب مفاصل رخ میدهد، گاهی اوقات شدت سوزش و ملتهبشدن مفصل به قدری آزاردهنده است که روش های درمانی افاقه نمیکند، در نتیجه پزشکان چارهای جزء لیزردرمانی با استفاده از دستگاههای کمتوان لیزر ندارند. این روش در درمان سایر بیماریهای خودایمنی کاربرد دارد.
کاربرد لیزر کمتوان در حوادث پزشکی
- گرفتگی و اسپاسم عضلات؛
- درمان زانو درد و کمر درد؛
- کشیدگی یا رگ به رگ شدن عضلات؛
- التهاب تاندون؛
- سیاتیک کمر؛
- پیچخوردگی؛
- بورسیت زانو، ران، آرنج و شانه؛
- بیماری تنیس البو یا آرنج تنیس.
همچنین لیزر درمانی در بهبود و درمان عارضهی سارکوم بافت نرم، کاهش ورم مفاصل و در نهایت بهبود آن کاربرد دارد.
لیزر درمانی برای چه افرادی مناسب است؟
راهکار لیزر درمانی از آنجایی که روشی بیخطر و غیرتهاجمی بوده است و دردی را متوجه شخص نمیکند و ضمن اینکه نیازی به استفادهی از دارو پس از آن نیست؛ منعی برای افراد ندارد. اما توجه داشته باشید که این روش برای افرادی که مبتلا به سرطان هستند و همین طور زنان باردار مناسب نیست. برای کسب نتیجهی قطعی درمان بایستی که یک ماه کامل و در هر هفته 4 بار جلسات لیزر درمانی را تا انتها انجام دهید.
راهکار لیزر درمانی کم توان چه خطرات و عوارض دارد؟
- خونریزی؛
- عفونت؛
- درد؛
- تغییر رنگ پوست؛
- ایجاد زخم.
کاربرد لیزر کمتوان راهکار تکمیلی درمان زخم
کاربرد لیزر کمتوان به عنوان مکمل روشهای پیشین به منظور بهبود و التیام زخم در جهت کاهش التهاب که در اثر آسیبها و صدماتی که به پوست وارد میشود، از جمله ترمیم پوست، عضلات و استخوان پیشنهاد میشود.
در واقع به منظور تسریع بهبودی در جهت راهکار کمکی در درمان زخمهای مزمن و حاد میتوان از لیزر کم توان استفاده کرد. این روش درواقع منجر به کاهش مدت زمان درمان شده و همین طور هزینهی کمی را هم به دنبال خواهد داشت.
لیزرهای کم توان اثرات حرارتی بر روی بافتها ایجاد نمیکنند و از طریق تحریک نوری، واکنشهای نوری را در سلول ایجاد میکنند. قدرت توان این لیزرها معمولاً زیر 250mW است.
زخمهای مزمن میتوانند برای بیماران دردناک و غیرقابل تحمل باشد به طوری مراقبت و درمان این زخمها میتواند هزینههای گزافی را در پی داشته باشد، اما نگران این موضوع نباشید، دستگاه لیزر سطح پایین MedX برای درمان و التیام زخم به خصوص، بیماران ضعیف و مسن که از زخمهای حاد و مزمن رنج میبرند موثر و مفید واقع شده است.
درمان زخم پای دیابتی با استفاده از لیزر سرد
زخم دیابتی را میتوان بر اساس شدت و عمقشان به چند دسته طبقه بندی کرد:
- خفیف (از نظر اندازه و عمق سطحی و محدود)؛
- متوسط (عمیقتر یا گستردهتر)؛
- شدید (همراه با علائم سیستمیک یا اختلالات متابولیکی).
زخم پای دیابتی به عنوان یکی از شایعترین عوارض دیابت قندی، زخمهای پوستی مزمن و طولانی مدت در بیماران دیابتی است. مراقبتهای چند رشتهای برای این عارضه رایج بوده، اما نتایج درمان اغلب نامطلوب است. لیزر درمانی سطح پایین (LLLT) در نواحی زخم و همچنین نقاط طب سوزنی ، به عنوان یک روش بدون تهاجم ، بدون درد و با عوارض جانبی جزئی، به عنوان یک گزینه درمانی احتمالی برای سندرم زخم پای دیابتی در نظر گرفته شده است.
استفاده از لیزر برای تحریک ترمیم زخم پای دیابتی در مواردی که زخم عود میکند، میتواند مفید واقع شود. در واقع انقباض سریعتر ضایعه که نشان دهنده تجمیع مجدد سریتر بافت پیوندی اصلاح شده با فیبرهای کلاژن سازمان یافتهتر است که در زخمهای پای دیابتی که تحت تابش لیزر درمانی، واکنشهای التهابی را کاهش میدهند، موجب بهبود جراحت و زخم میشود.
درمان زخم بستر با استفاده از لیزر کم توان
زخمهای تحت فشار (PU) جراحتهای مزمنی هستند که به سختی بهبود مییابند و در نتیجهی ایسکمی بافتی و هیپوکسی ایجاد میشود. اختلال در روند بهبودی رخ میدهد، که ناشی از بی ثباتسازی فرآیندهای تخریب بازسازی در بافت جدید است. زخمهای تحت فشار نه تنها ممکن است نشان دهنده آسیب به خود پوست باشد، بلکه میتواند بافتهای واقع در محل پایین مانند بافت زیر جلدی، پیوندی یا حتی استخوانی را نیز نشان دهد.
عفونتها یک مشکل اساسی هستند، که به طور جدی درمان موثر زخم فشاری را مختل میکنند. آنها اثر مهاری بر سرعت روند بهبودی دارند و ممکن است، وضعیت عمومی بیمار را مختل کنند. زخم بستر بسیار مستعد بروز عفونت باکتریایی هستند، که روند بهبود را به تأخیر میاندازد.
رشد باکتریایی آسان با اختلال در گردش خون در بافتهای آلوده تسهیل میشود. آنچه مکانیسمهای خاص ایمنی را بی اثر میکند، این واقعیت است که معمولاً چندین نوع از عوامل بیماریزا به طور همزمان در زخمهای فشار ایجاد میشوند. همچنین، مکانیزم ایمنی غیر اختصاصی در داخل زخم مختل میشود.
لیزر درمانی سطح پایین در التیام جراحتهای مزمن از جمله زخمهای فشار استفاده میشود. در افرادی که دچار زخم بستر میشوند، در موارد حاد عفونت باکتریایی اتفاق میافتد. در صورت استفاده از لیزر درمانی ، تعدیل فرآیندهای ایمنی غیر اختصاصی ممکن است، باکتریها را از بین ببرد. لیزر سرد راهی موثر برای بهبود عفونتهای باکتریایی زخم بستر است.
لیزر کمتوان چه تفاوتی با لیزر پرقدرت دارد؟
نکتهی اصلی تمایز لیزرهای کمتوان و قدرت بالا، فعالسازی واکنشهای فتوشیمیایی بدون تشکیل گرما است. مهمترین عامل برای دستیابی به این مشخصهی نور در لیزر، قدرت آنها نیست، میزان چگالی آنها است که میتواند اثرات محرک لیزرهای سطح پایین را بدون اثرات حرارتی القا کند.
طبقه بندی لیزرها
پارامترهای مختلفی بر طبقه بندی لیزرها تأثیر میگذارند و مهمترین آنها قدرت، طول موج و مواد منبع لیزر است.
طبقه بندی لیزرها بر اساس Power
توان یکی از پارامترهای مهم در درمان با لیزر است. هر پزشکی که از لیزر استفاده میکند باید نسبت به این موضوع آگاه باشد و قدرت تفکیک و تفاوت آنها را داشته باشد. بر اساس توان، لیزرها در سه گروه زیر طبقه بندی می شوند:
لیزرهای قدرتمند، گرم یا سخت
این لیزرها با ایجاد گرما و افزایش انرژی متحرک در بافت، اثرات درمانی خود را القا میکنند. این اثرات شامل نکروز ، کربن شدن ، تبخیر ، انعقاد و دناتوراسیون پروتئین است. بر اساس کنترل دمای حاصل، قدرت این لیزرها معمولاً بیشتر از 0 / 5W است. این نوع لیزرها در جراحی کاربرد دارند؛
لیزرهای B با قدرت متوسط:
این لیزرها بدون ایجاد گرمای زیاد، اثر درمانی خود را دارند. نور آنها در بافت اثر تحریکی دارد. توان این لیزرها بین 250 تا 500mW است.
لیزرهای سطح پایین یا سرد
این لیزرها هیچ اثر حرارتی بر روی بافتها ندارند. با تحریک نور، آنها منجر به واکنشهای نوری و تدریجی در بافتها میشوند که به آنها تحریک فتوبیوست گفته میشود. توان این لیزرها معمولاً کمتر از 250mW است.
لیزر درمانی سرد چگونه کار میکند؟
در این روش، طول موجهای مختلف و خروجیهای نور سطح پایین، مستقیماً به یک منطقهی هدف اعمال میشوند. سپس بافت بدن نور را جذب میکند. نور قرمز و مادون قرمز نزدیک باعث واکنش میشود و سلولهای آسیب دیده واکنش فیزیولوژیکی را بروز میدهند که در واقع این پاسخ به معنای بهبود بافت آسیب دیده و در نهایت ترمیم زخم است.
بافت سطحی یا زخمهایی که حاد و یا مزمن نیستند، معمولاً با طول موج بین 600 تا 700 نانومتر (نانومتر) درمان میشود. برای درمان زخمهای عمیقتر، از طول موجهای بین 780 تا 950 نانومتر استفاده میشود.
لیزر درمانی با استفاده از دستگاه سرد بدون هیچگونه احساس درد بوده است؛ در واقع یک روش تهاجمی هست، که به هنگام تابش آن بر روی منطقهی آسیب دیده هیچگونه لرزش یا گرمایی که موجب بروز سوختگی یا تاول بشود، را احساس نخواهید کرد. این روش درمانی تنها چند دقیقه طول خواهد کشید و به سرعت دورهی بهبودی شما طی خواهد شد.
reference
https://www.healthline.com/health/cold-laser-therapy
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28116536/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6320475/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2484304/
https://www.researchgate.net/publication/329140733_Low-Power_Laser_Therapy