در این مقاله می خواهیم به پانسمان های هیدروژل نگاهی داشته باشیم.
خواندن این مقاله به تمامی درمانگران و کسانی که در بهبود زخم ها کمک می کنند پیشنهاد می شود.
در ادامه به توضیح و بررسی هر یک از موارد زیر می پردازیم.
پانسمان هیدروژل چیست؟
پانسمان های هیدروژل از 90 درصد آب در یک پایه ژل تشکیل شده است . با مرطوب نگه داشتن زخم ، پانسمان هیدروژل به شما در محافظت از بدن در برابر عفونت زخم کمک می کند و باعث بهبودی موثر می شوند.
تصور می شود که موفقیت پانسمان های هیدروژل به دلیل توانایی آنها در حفظ محیط بهینه ترمیم زخم ، گرم و مرطوب است ، نه خشک در حالی که عوامل عفونی را دور نگه می دارد.
آنها می توانند جایگزین پانسمان های معمولی مانند باند پنبه ای طبیعی یا مصنوعی ، پرز و گاز شوند.
پانسمان هیدروژل از چه موادی ساخته شده است؟
پانسمان های هیدروژل از حدود 90٪ آب معلق در ژل ساخته شده از پلیمرهای آب دوست نامحلول تشکیل شده اند که در اثر تماس با آب متورم می شوند.
آنها به طور معمول از پلیمرهای مولکول های مصنوعی مانند پلی متاکریلات و پلی وینیل پیرولیدین ساخته می شوند و برخی با پانسمان آلژینات ترکیب می شوند. آنها مبادله مایعات را درزیر بانداژ زخم کنترل می کنند ، با سدیم و سایر مولکول های موجود در ترشحات زخم در ترکیبات هیدروژل رد و بدل می شوند.
هیدروژل رطوبت را فراهم می کند که از بین بردن بدون درد بافت نکروزه و آلوده را امکان پذیر می کند ، دانه بندی را تقویت می کند و بهبود کامل را سرعت می بخشد.
از آنجا که هیدروژل ها محتوای آب بالایی دارند ، کاملاً قابل جذب نیستند و همین امر آنها را برای زخم هایی با ترشح سبک تا متوسط مناسب می کند. در شرایط دیگر ، تجمع آب می تواند منجر به پوسیدگی پوست و تکثیر میکروب ها ، و منجر به زخم آلوده با بوی بد شود.
هیدروژل ها همچنین ممکن است زخم را خنک کنند که برای تسکین درد مفید است. این ژل برای جلوگیری از آلوده شدن فضای مرده ، علاوه بر پشتیبانی از ترمیم سطح ، خطوط سطح زخم را صاف می کند.
این مهم در درمان سوختگی ها بسیار مهم است.
انواع پانسمان هیدروژل
هیدروژل ها به صورت ورقه یا ژل های آمورف در دسترس هستند.
ورقه های هیدروژل
این ورقه های هیدروژل مولکول های پیوند خورده پلیمری قادر به جذب مقداری آب هستند و بنابراین از خیس شدن بیش از حد زخم های دارای ترشحات کم و متوسط جلوگیری می کنند. پانسمان های حمایتی آنها توسط یک فیلم پلیمری نیمه نفوذ پذیر است و ممکن است بر روی ان ها از پانسمان های دیگری مانند هیدروکلویید نیز استفاده شود.
قسمت پشتی پانسمان از تبخیر رطوبت جلوگیری می کند و باعث می شود زخم خشک نشود. ورقه ها را می توان به اندازه و شکل های مختلف برش داد. این پانسمان ها ممکن است به عنوان پانسمان اولیه و ثانویه استفاده شوند.
هیدروژل های آمورف
ژل آزادانه جریان می یابد و مهم نیست که عمق آن چقدر باشد. اما ، معمولاً باید توسط یک بانداژ گاز پوشانده شود تا در جای خود قرار بگیرد و به تغییر مکرر پانسمان نیاز خواهد بود. بنابراین آنها پانسمان اولیه هستند.
هیدروژل های آغشته شده
این امر با پراکنده شدن ژل در یک نوار گاز یا پد اسفنجی ایجاد می شود تا روی زخم قرار گیرد و به طور معمول توسط یک پانسمان ثانویه برای مهر و موم شدن زخم و پوشاندن ان استفاده می شود.می توان از آن برای بسته بندی زخم های عمیق نیز استفاده کرد.
موارد استفاده از پانسمان هیدروژل
- سوختگی های جزئی
- زخم های دردناک
- زخم کامل
- زخم ضخامت جزئی
- زخم های خشک
- آسیب های تابشی ناشی از پرتو درمانی و غیره
مزایای هیدروژل ها
پانسمان هیدروژل از بسیاری جهات برای پانسمان زخم ایده آل است. وقتی روی زخم های خشک و همچنین زخم های برافروخته یا نکروزه قرار می گیرند ، می توانند با تقویت برداشتن بافت آلوده یا نکروزه از طریق اتولیز ، آنها را تمیز و تمیز نگه دارند.
پانسمان های هیدروژل زخم را گرم ، مرطوب و بسته نگه می دارد. همچنین ، آنها با بافت واکنش نشان نمی دهند و تحریک نمی کنند. هنگام استفاده ، آنها به سطوح زخم نمی چسبند و به متابولیت ها اجازه می دهند آزادانه عبور کنند. این پانسمان ها به ایجاد اثر خنک کنندگی بر روی زخم کمک می کنند ، که این باعث می شود بیماران بسیار خوشایند شوند.
این مواد باعث ترمیم مجدد زخم می شوند زیرا بخشی از ساختار پوست را تقلید می کنند و رشد اجزای پوست را تشویق می کنند. همچنین ، می توان از آنها برای ترکیب داروهای بهبود زخم استفاده کرد. سرانجام ، آنها برای درمان همه نوع و مراحل زخم ها به جز در وجود ترشحات سنگین ، از جمله زخم های دردناک ، زخم های جزئی و ضخامت کامل ، زخم های تابشی ، سوختگی جزئی و زخم های خشک مناسب هستند.پانسمان های هیدروژل یک روش عالی برای تأمین آبرسانی به زخم هستند. فواید استفاده از پانسمان های مبتنی بر هیدروژل برای مراقبت از زخم بسیار زیاد است ،بخصوص اگر ژل را به درستی و در فاز درست زخم تجویز کنیم.
پانسمان های هیدروژل که یک منبع عالی برای تأمین رطوبت به یک ضایعه خشک است ، سریع عمل می کنند تا به خنک شدن زخم کمک کنند و همچنین تا شش ساعت درد را به طور موقت کم میکنند.
در اینجا چند دستورالعمل سریع در مورد زمان استفاده از پانسمان هیدروژل ، مزایای ترمیم زخم و همچنین زمانی که نباید از هیدروژل استفاده شود ذکر میکنیم.
مزایای استفاده از هیدروژل در یک نگاه
به دلیل رطوبت حاصل از پانسمان هیدروژل به زخم ، مراحل ترمیم معمول مانند ترمیم اپیدرم و از بین بردن بافت مرده اضافی تسهیل می شود. علاوه بر کمک به مراحل درمان زخم ، احساس خنک ایجاد شده توسط هیدروژل به زخم موجب تسکین درد حداقل برای شش ساعت می شود. وقتی هیدراتاسیون برای بستر زخم فراهم شود ، درد ناشی از جدا کردن پانسمان کاهش می یابد و خطر عفونت نیز کاهش می یابد.
چه موقع باید از هیدروژل استفاده کنیم؟
- زخم های خشک و بدون ترشح
- زخم های سطحی با ترشح کم
- زخم های دارای بافت اسلاف سفت و نیاز به دبریدمان به صورت اتولایتیک یا خوبه خودی
- سوختگی های درجه ۱و ۲ سطحی
چه زمانی نباید از هیدروژل استفاده کنیم؟
زمانی که زخم شما ترشحات زیادی دارد به هیچ عنوان از هیدروژل استفاده نکنید چون پوست اطراف زخم شما دچار لیچ خوردگی و مسره شدن می شود.
چه زمانی پانسمان را تعویض کنیم؟
زمانی که شما از یک پانسمان نوین استفاده می کنید نسبت به یک پانسمان سنتی مدت زمان طولانی تری میتوانید پانسمان را روی زخم داشته باشید اما به طور معمول و طبق رفرنس ما توصیه میکنیم هر ۷۲ساعت پانسمان را تعویض کنید البته این زمان بسته به میزان ترشحات زخم میتواند کمتر نیز باشد.
بسته به نوع هیدروژلی که استفاده کرده اید شکل جدا کردن پانسمان هم متفاوت است اگر از هیدروژل به صورت ژل شیت استفاده کرده اید و در طول مدت پانسمان ژل شیت خشک شده است برای جدا کردن آن از لبه ی ورقه هیدروژل گرفته و با خیساندن پانسمان با اسپری زخم خود یا نرمال سالین و یا حتی آب پانسمان را به راحتی جدا کنید.
به طور معمول چون از هیدروژل به عنوان یک پانسمان اولیه و برای کمک به دبریدمان با روش اتولایتیک استفاده می شود جدا کردن پانسمان نیز بسیار راحت است.
بعد از جدا کردن پانسمان با یک گاز استریل با دبریدمان مکانیکی بافت نکروزه یا اسلاف زخم را بردارید.
معایب هیدروژل ها
هیدروژل ها نمی توانند مقدار زیادی مایعات را جذب کنند و بنابراین برای زخم های خیلی مرطوب که ممکن است پوسیده شده و آلوده شوند مناسب نیستند. همچنین ، مقاومت مکانیکی پایین آنها را در معرض پاره شدن آسان قرار می دهد که ممکن است تغییر پانسمان را برای بیماران دشوار کند.
نتیجه گیری راجع به هیدروژل ها
به طول کلی تمام مقالات به استفاده از هیدروژل ها برای زخم های دارای بافت نکروزه و اسلاف و بایوفیلم و هرگونه بافتی که قصد حذف کردن ان برای شروع فرایند ترمیم زخم دارید تاکید می کنند. ضمن اینکه هیدروژل ها با دارا بودن مقادیر کمی سدم الژینات به جذب ترشحات کمک میکنند.
بنابراین ، تمام تحقیقات اخیر از استفاده فعال از هیدروژل ها برای پانسمان زخم در اکثر انواع زخم ها پشتیبانی می کند ، زیرا استفاده از آنها منجر به هیدراتاسیون و شل شدن بافت نکروزه می شود ، باعث تقویت autolysis و debridement آن می شود و مقادیر متوسطی از ترشحات را جذب می کند.
محمدحسین شهرابادی کارشناس زخم سوختگی و استومی
منابع:
https://www.news-medical.net/health/Hydrogel-Dressings.aspx
http://old.woundcareadvisor.com/apple-bites-vol2-no6/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28933299/
