زخم بستر،بلای تمامی سالمندان و معلولان جامعه ، اگر اموزش نبینیم.

جامعه ما به شدت در حال پیر شدن است ، کافیست سوار مترو اتوبوس شوید یا برای گذراندن اوقات فراغت به پارک بروید.

جامعه زیادی از سالمندان را می بینید که مشغول گذراندن زندگی هستند.

نکته بسیار مهم: ما با سونامی زخم بستر روبرو هستیم.

به زودی در پنج سال اینده حجم زیادی از سالمندان ما با زخم بستر روبرو هستند و باید مراقبین سالمندان و به خصوص خانواده های ان ها اموزش های لازم را ببینند.

در این مقاله ما با هم روش های پیشگیری از زخم بستر را با هم مرور می کنیم و با هم قدم به قدم جلو می رویم تا زخم بستر را بشناسیم وبتوانیم از ان جلوگیری کنیم.

زخم بستر چیست؟

پیشگیری از زخم بستر

تغییر وضعیت مکرر یا چنج پوزیشن بیمارچیست؟

اصول تغییر وضعیت در بیمارانی که روی ویلچر مینشینند به چه صورت است؟

چه کسی در معرض خطر زخم بستر است؟

ایا بسیاری از زخم های بستر از بیمارستان شروع می شوند؟

اقدامات پیشگیرانه در زخم بستر شامل چه مواردی است؟

سطوح پشتیبانی چیست؟

تغییر وضعیت در زخم بستر چگونه باشد؟

تغذیه در زخم بستر چگونه باشد؟

مراقبت از پوست در زخم بستر چگونه باشد؟

زخم بستر چیست؟

زخم بستر نوعی آسیب بافتی است که می تواند به دلیل وارد آمدن فشار طولانی مدت به قسمت هایی از بدن رخ بدهد و اغلب در بیماران بستری و بیمارانی که به هر دلیل دچار مشکلات حرکتی شده اند و به مدت طولانی مجبور به استراحت در بستر هستند رخ می دهد، ضروری است با راهکارهای موثر در پیشگیری از زخم بستر آشنا شویم.

کارشناسان زخم  ما می توانن شما را راهنمایی کنند تا زخم بستر را بشناسید، شما را توانمند کنند تا بتوانید از سالمندان مراقبت کنید، زخم بستر و مراحل و درجات ان را بشناسید و بتوانید در کنار کارشناسان زخم ما حتی پانسمان بیماران را انجام دهید. درمان کنید.و بسیار کارامد باشید.

اموزش جلوگیری از زخم بطور مناسب توسط متخصصان زخم در منزل می تواند به پیشگیری از زخم بستر کمک کند.

پیشگیری از زخم بستر چگونه است؟

زخم های بسترمی توانند دردناک و کشنده باشند. خبر خوب این است که چند مرحله ساده می تواند بسیاری از زخم های بستر را از رسیدن به مرحله وخیم و حتی کشنده باز دارد.

بیشتر ما درک نمی کنیم که وقتی می خوابیم چقدر به طرفین حرکت می کنیم. همسر یا شریک تختواب ما هیچ وقت از تغییر وضعیت مداوم ما از شب تا صبح شکایت نمی کند.این تغییر حرکت و پهلو به پهلو شدن یک اصل ثابت و پذیرفته شده است. این حرکت فشار بین بدن و تشک ما را به طور مداوم توزیع می کند.بدون این که خودمان متوجه شویم به صورت ناخوداگاه همه ما با تغییراما وقتی بخاطر بیماری یا جراحت ، یا تحت بیهوشی برای جراحی در رختخواب حبس شده ایم ، ممکن است کلاً حرکت خیلی کمی داشته باشیم.

در نتیجه ، فشار بر روی نواحی خاصی از بدن ، به ویژه در قسمت هایی که استخوان ها برجسته است ، ایجاد می شود  به عنوان مثال ، اگر به پشت دراز کشیده اید ، یا اگر به پهلو خوابیده اید ، قسمت تحتانی پشت شما در نزدیکی باسن و پاشنه های شما تحت فشار قرار می گیرد. دوباره به پهلو ، محل تلاقی ران با کمر  و قسمت خارجی مچ پا تحت فشار قرار می گیرد. وقتی قرار است در تخت به طرفین یا بالا و پایین تخت جابه جا شویم اگر به صورت نادرست منتقل شویم، اصطکاک ممکن است به یکی از عوامل زخم بستر یا  فشاری بیفزاید.

فقط در طی چند ساعت ، این فشار می تواند مویرگهای ظریفی را که خون را به پوست و بافت زیرین می رساند ، متوقف کند. بدون خون تازه برای وارد کردن اکسیژن و دفع مواد زائد متابولیکی ، پوست و سایر بافت های مجاور دچار کمبود اکسیژن  مواد مغذی  می شوند و ممکن است در نهایت از بین بروند. در گفتارهای پزشکی متداول پزشکان از ان ها با عنوان زخم بستر،زخم فشاری و یا دکوبیتس نیز نام میبرند.

سر انجام زخم های بستر باید التیام پیدا کنند، بنابراین بستری شدن در بیمارستان یا اقامت در یک مرکز توانبخشی انتظار می رود بیشتر از حد ممکن نیز طول بکشد. زخم بستر می تواند دردناک باشد و مانند هر نوع زخم باز، فرصتی آماده و مهیا برای عفونت هایی ایجاد می کند که ممکن است در پوست اطراف ، بافت های عمیق تر ، استخوان و خون پخش شود. این روزها عفونت های مقاوم در برابر آنتی بیوتیک ها بیشتر دیده می شوند. تجزیه بافت از بسترهای بزرگ می تواند منجر به از بین رفتن مایعات و پروتئین شود و بیماران را دچار کم آبی و سو تغذیه کند.

زخم های بستر به عنوان دلیل اصلی مرگ دو هزار آمریکایی در هر سال گزارش می شود. اما برخی از کارشناسان می گویند که این آمار رسمی میزان مرگ و میر را دست کم می گیرد زیرا زخم بسترمی تواند منجر به عفونت خون (سپتی سمی) و سایر شرایط مهلک شود که پزشکان احتمالاً گواهی فوت آن را ارائه می دهند. چندین سال پیش ، تعداد سالانه مرگ “ناشی از بستر” 8500 نفر اعلام شده است و برخی می گویند حتی این رقم کم تر از امار واقعی است. در هر صورت ، خبر خوب این است که آمار مرگ و میر برای زخم های بستراز اواسط دهه 1990 به دلیل تلاشهای بهتر پیشگیری و درمان ، بهبود یافته های این عارضه روز به روز بیشتر شده است.

تغییر وضعیت مکرر یا چنج پوزیشن بیمارچیست؟

موثرترین راهکار پیشگیری از زخم بستر تغییر وضعیت دادن مکرر (چنج پوزیشن) بیمار است.

تغییر وضعیت دادن باید بصورت مکرر و مرتب باشد تا از ایجاد فشار بر روی یک نقطه خاص و بروز زخم و عفونت جلوگیری شود.

در حین تغییر وضعیت باید توجه شود که کشش و آسیبی به پوست در معرض خطر زخم بستر وارد نشود.

بدن باید در وضعیتی قرار بگیرد که قسمت هایی که بیشتر در معرض زخم بستر هستند تحت فشار کمتری قرار گیرند.

اصول تغییر وضعیت در بیمارانی که در بستریا تخت هستند به چه صورت است؟

حداقل هرنیم ساعت تا یک ونیم ساعت یکبار و به طور متوسط یک ساعت یکبار باید وضعیت دراز کشیدن تغییر کند.

در کسانی که قدرت اندام فوقانی آنها خوب است باید وضعیت خوابیدن خود را تغییر دهند.

بعضی انواع بالشتک که با آب، فوم، ژل یا هوا پر می شوند به توزیع بهتر فشار کمک کرده و از زخم بستر پیشگیری می کنند.

وضعیت درازکشیدن بیمار و استفاده از بالشتک ها باید طوری تنظیم شوند که قسمت های حساس به زخم بستر کمتر تحت فشار قرار گیرند.

گاهی اوقات استفاده از تشک های مواج که فشار را در نقاط مختلف پوست بطور مرتب تغییر می دهند مانند تشک مواج های لوله ای که یک درمان پر و خالی می شوند مفید است.

استفاده مناسب از تشک های معمولی و تشک های مواج نیز در پیشگیری از زخم بستر موثر است.

اصول تغییر وضعیت در بیمارانی که روی ویلچر می نشینند به چه صورت است؟

بیماری که از ویلچر استفاده می کند باید هر ۱۵ دقیقه خودش و هر یک ساعت با کمک فرد دیگر وضعیت خود را روی ویلچر تغییر دهد.

اگر اندام های فوقانی فرد به اندازه کافی قوی هستند باید مرتبا با کمک دست های خود و دستگیره های ویلچر کل بدن خود را از ویلچر بلند کنند.

بعضی انواع ویلچر می توانند فشار را در قسمت های خاصی از بدن بهتر توزیع کنند و به پیشگیری از زخم بستر کمک کنند.

چه کسی در معرض خطر زخم بستر است؟

اگر به رختخواب یا صندلی وابسته و نیازمند شویم، هر یک از ما می توانیم مستعد زخم بستر شویم، اما اگر بتوانیم اندکی حرکت کنیم حتی میزان بسیار کمی، خطر زخم بستر  بسیار کمتر می شود. اگر مغز قادر به بازخورد ، آگاهانه و ناخودآگاه ، در اثر فشار فشرده بر ناحیه ای از بدن باشد ، کم و بیش به طور خودکار تغییر وضعیت بدن را انجام می دهد. افرادی که بیهوش هستند یا از زوال عقل رنج می برند ممکن است این علائم را از دست بدهند.

شرایطی که بر جریان خون و گردش خون تأثیر می گذارد

• دیابت
• فشار خون بسیار پایین
• بیماری عروق محیطی

افراد را نیز مستعد می کند. مدفوع و ادرار بافت پوست را از بین برده و پوست را شکننده می کنند ، بنابراین نواحی کشاله ران و ناحیه تناسلی و ناحیه نشیمنگاه اغلب برای افرادی که دارای بی اختیاری مدفوع یا ادرار هستند مشکل ساز می شود.

اگرچه دو سوم تمام زخم بسترها در افراد بالای 70 سال رخ می دهد ، اما سن به خودی خود یک عامل خطر محسوب نمی شود. بلکه این بیماری های زمینه ای هستند که با افزایش سن افراد مسن را آسیب پذیر می کنند.

افراد مبتلا به آسیب نخاعی نیز به دلیل زمانی که در یک موقعیت می گذرانند به طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار می گیرند. هنگامی که کریستوفر ریو ، بازیگری که در یک تصادف در اسب سواری فلج شد ، در سال 2004 درگذشت ، در رسانه های خبری گفته شد که وی در اثر عفونت ناشی از زخم بستر درگذشته است.

ایا بسیاری از زخم های بستر از بیمارستان شروع می شوند؟

زخم های بستر معمولاً به عنوان یک مشکل خانه سالمندان مورد توجه قرار می گیرند. یک مطالعه نشان داد که تقریباً از هر چهار بیمار در خانه سالمندان یک نفر دارای زخم بستر است. مطالعات دیگر موارد کمتری پیدا کرده اند.

چیزی که بسیاری از مردم – از جمله برخی از پزشکان – متوجه آن نمی شوند این است که اغلب اوقات زخم بستر در بیمارستان شروع می شود. مطالعات منتشر شده در اوایل دهه 1990 نشان داد که حداکثر 35٪ از بیماران در خانه سالمندان هنگام بستری قبلاً دارای زخم بستر بوده و بیشتر آنها از بیمارستانها منتقل می شدند. محققان دانشگاه مریلند نتایج یک مطالعه در سال 2006 را گزارش کردند که شامل بررسی بیماران مسن تر از نظر زخم بسترفقط سه روز پس از بستری شدن در بیمارستان بود.

بیماران پس از اولین بار در بخش اورژانس در بیمارستان بستری شده بودند. محققان دریافتند که 201 نفر از 3،233 بیمار (2/6 درصد) حداقل یک مورد زخم بسترداشتند. اکثر آنها در مرحله ای بودند که پوست هنوز بطور کامل دست نخورده است ، بنابراین درمان شامل دور نگه داشتن فشار از ناحیه تحت فشار بوده است.با این وجود ، خطر ایجاد یک مشکل جدی تر وجود دارد.

اقدامات پیشگیرانه در زخم بستر شامل چه مواردی است؟

بنابراین چه عواملی برای جلوگیری از ایجاد بسترهای بستر مفید است؟ این سوال بسیاری از محققین حوزه سلامت بود.

دکتر مادوری ردی ، از مرکز توانبخشی وابسته به هاروارد در بوستون ، تصمیم گرفت تا با بازبینی آزمایشات کنترل شده تصادفی از مداخلات مختلف برای جلوگیری از ایجاد زخم های بستر، به این سوال پاسخ دهد.

متخصصان ده ها مقاله مروری در مورد تخت و زخم بسترنوشتند ، اما دکتر ردی می گوید اولین کسی است که نتایج آزمایش بالینی را به طور سیستماتیک تجزیه و تحلیل می کند ، بنابراین عینی تر است. وی و همکارانش 59 آزمایش بالینی را در تجزیه و تحلیل خود قرار دادند.

در اینجا برخی از نکات برجسته یافته های آنها ، که در 23/30 اوت 2006 ، مجله انجمن پزشکی آمریکا (JAMA) منتشر شده است، آورده شده است:

سطوح پشتیبانی چیست؟

سطوح پشتیبانی شامل تشک و بالشتک اضافه شده به تشک های مواج است. انواع مختلفی از سطح “پویا” وجود دارد که فشار مکانیکی بیمار را به طور متناوب تغییر می دهد.

برخی از آنها با تناوب فشار هوا در تشک کار می کنند. تشک های گران قیمت (30،000 دلار در هر رختخواب) حاوی مهره هایی با روکش سیلیکون هستند که هنگام پمپ کردن هوا از طریق آنها ، مایع می شوند. تقریباً تمام تختخوابهای مراقبت ویژه اکنون به سطوح پویا مجهز شده اند. از نظر مردم عادی، ظاهری متفاوت ندارند ، اما ممکن است صدای خاموش و روشن شدن موتور را هنگام کار کردن بشنوید.

دکتر ردی 14 کارآزمایی بالینی را شناسایی کرد که سطوح پویا را به اصطلاح ساکن ساکن مقایسه می کند – تشک ها و پوشش هایی که ممکن است دارای بالشتک اضافی یا سطوح خاص لبه دار یا موج دار باشند اما حرکت نمی کنند. سطوح پویا تنها در سه مطالعه از سطح بالا بیرون آمدند و در یک آزمایش خوب طراحی شده ، هیچ تفاوتی نداشت. نتایج این raiseال را مطرح می کند که آیا برخی از تختخواب های مفصلی که برای جلوگیری از ایجاد بسترهای تخت طراحی شده اند ، ممکن است اتلاف پول باشند. از طرف دیگر ، دکتر ردی مقرون به صرفه بودن هزینه آنها را به ویژه در بیمارستان ها و بیمارانی که قبلاً دارای بستر بستر هستند ، رد نکرد.

تغییر وضعیت در زخم بستر چگونه باشد؟

بسیاری از پروتکل های پیشگیری زخم بستر توصیه می کند هر دو ساعت یک بیمار بی حرکت را جابجا کنید. هدف این است که اگر بیمار نتواند موقعیت خود را تغییر دهد ، پرسنل پرستاری باید این کار را برای او انجام دهند.

دکتر ردی معتقد است که تغییر مکان احتمالاً یکی از موثرترین ابزارهای پیشگیری از زخم فشاری است:

“ما فقط باید بفهمیم کدام موقعیت ها و هر چند وقت یک بار موثرتر است.”

تغذیه در زخم بستر چگونه باشد؟

برخی از متخصصان معتقدند افزایش پروتئین دریافتی بیمار کلید بهبودی زخم های بستر است.

تغذیه مناسب و مصرف به اندازه کالری، پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و آب در کاهش احتمال زخم بستر موثر است.

مشورت با متخصص فیزیوتراپیست و آموزش حرکات مناسب در تقویت عضلات، بهبود گردش خون بیمار و کاهش احتمال بروز زخم بستر موثر است.

مراقبت از پوست در زخم بستر چگونه باشد؟

• خشکی پوست یک عامل خطر شناخته شده برای ایجاد زخم بستر در تخت است ، احتمالاً به دلیل ایجاد اصطکاک.
• پوست ناحیه تحت فشار نیز باید بطور مرتب تمیز شود.
• پوست بیمار در طول روز باید با آب گرم و صابون شسته و سپس خشک شود.
• پوست قسمت هایی را که ممکن است مرطوب شوند با پودر تالک باید خشک نگه داشته شوند و پوست قسمتهایی که خشک شده اند با لوسیون مرطوب کننده باید مرطوب شود.
• پوست نقاطی را که احتمال زخم بستر در آنها وجود دارد باید هرروز بررسی شود تا به پیشگیری از زخم بستر کمک شود.
• در صورتی که بیمار دچار بی اختیاری ادرار و مدفوع است باید مانع ریخته شدن ادرار و مدفوع بر روی پوست شده و پوست را همیشه تمیز و خشک نگه داشت.

کلینیک زخم و سوختگی التیام با دارا بودن کادری مجرب در خدمت شما هموطنان کرامی داخل ایران و تمامی ایرانیان خارج کشور است.

منابع:

https://www.health.harvard.edu/newsletter_article/Preventing_bedsores

https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/coping/physically/skin-problems/pressure-sores/causes-and-prevention

https://medlineplus.gov/ency/patientinstructions/000147.htm

https://www.relias.com/blog/7-steps-to-prevent-pressure-sores