پای دیابتی چیست؟

دیابت بیماری است که باعث تولید ناکافی انسولین یا حساسیت کم به انسولین می‌شود. درواقع انسولین یک هورمون اساسی است که وظیفه آن کمک به سلول‌ها در جذب قند از خون برای تولید انرژی را دارد. وقتی این فرایند به درستی کار نکند، قند در خون باقی می‌ماند و غلظت زیاد قند در خون در بلند مدت می‌تواند به بسیاری از مناطق بدن از جمله پا آسیب برساند.

چنانچه شما کسی هستید که دیابت، گلوکز خون یا قند خون دارید با گذشت زمان، می‌تواند به اعصاب یا رگ‌های خونی آسیب برساند. آسیب عصبی ناشی از دیابت باعث از دست رفتن احساس پا می‌شود و ممکن است بریدگی، تاول یا زخم را احساس نکنید. در موارد جدی‌تر حتی ممکن است منجر به قطع عضو شود. دقت داشته باشید که در صورت زخم یا عفونت، بهبودی برای پای شما دشوارتر است.

با خواندن این مطالب، اطلاعاتی در خصوص کفش پای دیابتی کسب خواهید کرد و هنگام خرید این کفش می‌دانید دقیقاً باید به دنبال چه چیزی باشید.

برای جلوگیری از مشکلات پای دیابتی ابتدا باید سطح قند خون خود را کنترل کنید و به رعایت بهداشت پا بپردازید:

• هر روز پاهای خود را بررسی و بشویید
• پوست پا را نرم و صاف نگه دارید
• میخچه و پینه را به آرامی صاف کنید
• مرتباً ناخن‌های پا را کوتاه کنید
• از پاها در برابر سرما و گرما محافظت کنید
• جریان خون را به سمت پاهای خود حفظ کنید

تفاوت کفش‌های دیابتی با کفش‌های معمولی و غیر دیابتی چیست؟

کفش‌های دیابتی اغلب گسترده‌تر و عمیق‌تر از کفش‌های معمولی هستند که برای کاهش فشار و پینه پا تا پایین پا طراحی شده است. کفش‌های دیابتی دارای یک “جعبه انگشت” بزرگ‌تر برای جلوگیری از فشار دادن انگشتان پا هستند.

داشتن دیابت به تنهایی، فرد را واجد شرایط برای دریافت کفش نمی‌کند. به عنوان مثال، یک بیمار علاوه بر دیابت باید یک بیماری ثانویه داشته باشد. نمونه‌هایی از شرایط ثانویه عبارت‌اند از: تغییر شکل پا، گردش خون ضعیف قابل اندازه‌گیری در پا، قطع پا، زخم پا.

آیا واقعاً کفش دیابتی به افراد دیابتی کمک می‌کند؟

طبق تحقیقات انجام شده بین سال‌های 2000 و 2010 ادعاهای قطع عضو و زخم نسبت به 10 سال قبل 47٪ کاهش یافته است. این نتایج، کاهش قطع اندام تحتانی در بیماران دیابتی را نشان داده است. تصور می‌شود که بهبود در آموزش بیمار، کنترل دیابت و اقدامات پیشگیرانه مانند کفش دیابتی دلیل اصلی این پیشرفت‌ها است.

در بیشتر افراد، استفاده از کفش نامناسب باعث تاول و یا درد در پا می‌شود که به سرعت از بین می‌رود. اما برای افراد دیابتی، کفش‌های ضعیف و نامناسب می‌توانند مشکلات جدی مانند زخم پا، عفونت و حتی قطع عضو را ایجاد کنند.

نکاتی در مورد خرید کفش برای دیابت

برای تقویت سلامت پای دیابتی نکاتی برای خرید کفش‌های مناسب در ادامه آورده شده است:

• کفش‌های ساخته شده از چرم نرم و قابل کشش را بخرید.
• در صورت امکان کفش‌های بند دار را انتخاب کنید زیرا بهتر متناسب هستند و پشتیبانی بیشتری دارند.
• فاصله بلندترین انگشت شست و نوک کفش شما باید نیمی از عرض انگشت شست باشد.
• برای اطمینان از تناسب مناسب، کفش‌ها را هنگام پوشیدن با جوراب‌هایی که استفاده می‌کنید، امتحان کنید.
• برای اولین بار 1-2 ساعت کفش جدید بپوشید، سپس پا را از نظر بریدگی یا تاول چک کنید. در روز بعد، آن‌ها را 3-4 ساعت بپوشید و به تدریج به زمان اضافه کنید تا مطمئن شوید که به پاهای شما آسیب نمی‌رسانند.

10 خصوصیات مهم کفش دیابتی

در اینجا ده ویژگی لازم برای خرید کفش های دیابتی آورده شده است که می‌تواند به شما در کاهش علائم مربوط به پاها و اندام تحتانی کمک کند:

1. بالشتک فوم

این ویژگی نه تنها به بالشتک سازی و راحتی کمک می کند بلکه به توزیع تعادل وزن شما روی پا کمک کرده و درد پاشنه و پا را تا حد ممکن تسکین می‌دهد. بالشتک فوم باعث کاهش فشار در پایین پا می‌شود. این ویژگی همچنین باید دارای جذب شوک خوبی باشد. پس برای جذب بهتر شوک، به جای زیره چرمی نازک، به دنبال زیره بالشتکی باشید.

2. پارچه نرم

این ویژگی کفش به از بین بردن نقاط فشاری کمک می‌کند که تأثیر مستقیمی بر روی خلال و انگشتان چکشی دارند. پارچه نرم کفش همچنین باعث می‌شود مواد موجود در خارج برای جمع و قرار دادن کفی‌های ضخیم به راحتی جاگیر و انعطاف پذیر باشد. پارچه همچنین به کفش اجازه می‌دهد تا یک تنش آزاد و راحت داشته باشد و فضای بیشتری برای حرکت انگشتان فراهم می‌کند، که می‌تواند از ایجاد تاول و زخم پا جلوگیری کند، این یک علامت رایج در ارتباط با دیابت است.

3. دارای بالشتک یقه

بالشتک اضافی کف یقه و ناحیه پاشنه باعث می‌شود که تعامل بین پای شما و کفش در دو انتهای کفش ملایم باشد. تمام این بالشتک‌ها باعث می‌شود نقاط فشار از بین برود. بنابراین باعث کاهش ضربه می‌شود. به طور کلی، بالشتک یقه و ناحیه پاشنه پا به شما راحتی بیشتری می‌دهد و احتمال ایجاد تاول و پینه را از بین می‌برد.

4. چرم نرم

این کفش‌ها دارای طراحی غیرقابل اتصال و عمق اضافی هستند و هیچگونه رویه در ناحیه بندهای پا و چرم نرم برای راحتی بیشتر تجربه وجود ندارد.

5. زیره لاستیکی

در کنار این ویژگی، کفش‌های دیابتی از طراحی قابل کشش و کاربر نیز برخوردار هستند. این به کفش اجازه می‌دهد تا به شکل پای شما خط بگیرد و نقاط فشار روی پا و انگشتان چکشی شما را از بین می‌برد. برای یک کفش مناسب دیابتی، کفش باید به طور کلی از لاستیک کربن ساخته شود و باید انعطاف پذیر و انعطاف پذیر باشد.

6. زیره بالشتک

زیره بالشتکی برای افرادی که کف پای صاف دارند بسیار مناسب است چرا که با هر قدم برداشتن ضربه را نرم می‌کند. همچنین می‌تواند دارای یک کف دنده سبک باشد که فشار روی پای شما را به طور مساوی توزیع می‌کند.

7. کفی ارتوتیک

این کفی‌ها به طور مستقیم روی آستر جوراب قرار می‌گیرند و راحتی بیشتری نسبت به کفش‌های دیگر برای شما فراهم می‌کند. این کفی ارتوپدی یا آستر جوراب می‌تواند به طور انحصاری متناسب با پای شما باشد. در هر صورت، اگر سفارشی باشد یا از طریق پیشخوان خریداری شود، حداقل باید سه لایه داشته باشد. این سه لایه برای راحتی و دو لایه سفت برای انعطاف پذیری و یک لایه کف بالا و نرم تشکیل شده‌اند.

8. پاکت‌های هوا (Air Pockets)

پاکت‌های هوا و بالشتک استرس موجود در مفاصل را کاهش می‌دهد و به حرکت پاهای شما کمک می‌کند. این پاکت‌ها از ضربه و زخم پا جلوگیری می‌کند. آن‌ها در پشت کفش در کف قرار می‌گیرند و فضای بیشتری در بالشتک می‌دهند.

9. راحتی و عرض‌های گسترده

حین خرید به راحتی کفش توجه بیشتری داشته باشید. برای مثال کفش‌هایی که باریک یا نوک تیز هستند، گردش خون را قطع می‌کنند و مشکلات بیشتری را برای بیماران دیابتی ایجاد می‌کنند. کفش‌های مناسب دیابتی باید به اندازه کافی بزرگ باشد که بتواند فضای بین انگشت شست و لبه کفش را باز کند و هیچ انگشتی به لبه کفش مالیده نشود.

10. بند کفش

یکی دیگر از مواردی که باید هنگام خرید کفش برای بیماران دیابتی به آن توجه کنید، مشخصات بند است. حتی اگر کفش‌ها در فروشگاه به راحتی پوشیده شوند، می‌توانید با تنظیم بندها و الگوهای بندها، تناسب را بهبود بخشید.

بسته به کفشی که خریداری می‌کنید، انعطاف پذیری آن از کفشی به کفش دیگر متفاوت است. با این حال، نحوه بستن کفش خود قطعاً می تواند یک عامل موثر باشد. وقتی به دلیل دیابت به نوروپاتی مبتلا می‌شوید، احتمال باز شدن پایتان در جلو و داشتن قوس صاف‌تر افزایش می‌یابد. این ویژگی‌ها قطعاً در تصمیم شما برای خرید کفش و نحوه بستن بندهایتان تأثیرگذار است.

مزایای استفاده از کفش‌های دیابتی چیست

همانطور که می‌دانید بسیاری از افراد مبتلا به دیابت از برخی عوارض جانبی رایج دیابت رنج می‌برند و بارها دچار سایش و پارگی پا می‌شوند. نوروپاتی شایع است و باعث بی حسی می‌شود، که به نوبه خود باعث ایجاد مشکل در محافظت از پا می‌شود. تغییر شکل انگشتان پا، قوس پا، تورم و بسیاری دیگر از شرایط باعث ایجاد مشکلات می‌شود. پینه بستگی کف پا یا میخچه یا پینه بستن انگشتان نیز در افراد دیابتی بسیار شایع است. دقت داشته باشید که عوارض دیابت دلیل شماره یک قطع عضور اندام تحتانی است. پس سعی کنید به بهترین نحو از پاهای خود مواظبت کنید.

کفش‌های دیابتی معمولاً از مواد نرم‌تری نسبت به کفش‌های دیگر ساخته می‌شوند و با قابلیت تنظیم و شخصی‌سازی برای پاهای حساس طراحی می‌شوند. هدف معمول کفش دیابتی کاهش یا از بین بردن تمام نقاط فشار بر روی پا است. در ادامه مزایای استفادهاز کفش‌ پای دیابتی آورده شده است.

شوک‌های وارد به پا را کاهش می‌دهد.

یک راه برای ایمن نگه داشتن پای دیابتی کاهش میزان شوک (فشار عمودی و اصطکاک افقی) است. جوراب و کفش دیابتی برای کاهش این نیروهای مربوطه طراحی شده است.

حرکت مفاصل را محدود می‌کند

کنترل دامنه حرکتی برای برخی از مفاصل پا می‌تواند به کاهش التهاب، تسکین درد و ایجاد عملکرد بهتر پا کمک کند.

فشار وارد به یک منطقه از پا را برطرف می‌کند

همانطور که می‌دانید فشار زیاد در مناطق متمرکز می‌تواند منجر به زخم پا (تجزیه پوست) شود. کفش‌های دیابتی می‌توانند فشار وارده را به روشی طبیعی‌تر توزیع کنند و از این طریق خطر بروز مشکلات را کاهش دهند.

بهبود تغییر شکل پا

افرادی که پای دیابتی دارند دچار تغییر شکل در قسمت‌هایی از پا می‌شوند. کفش‌های مخصوص افراد پای دیابتی این تغییر شکل‌ها را تا حدودی درمان و درد را تسکین می‌دهد. بنابراین با انتخاب کفش پای دیابتی می‌توانیم به حفاظت از پا بپردازیم.

افراد دیابتی چه کفش‌هایی را نباید بپوشند؟

عدم انجام مراقبت از پا و پوشیدن کفش‌های نامناسب می‌تواند باعث زخم پای افراد دیابتی و مشکلات بیشتر برای آن‌ها شود. زخم دردناک و به طور بالقوه جدی است. این زخم‌ها گاهی اوقات می‌توانند منجر به قطع عضو شوند. در ادامه ویژگی کفش‌هایی که افراد دیابتی نباید بپوشند آورده شده است.

1. از کفش‌هایی که در قسمت انگشتان نوک تیز دارند خودداری کنید.
2. کفش‌هایی با کف صاف یا پاشنه بلند خریداری نکنید چرا که امکان پخش فشار وارده را ندارند.
3. کفش‌هایی که کفی های سفت دارند را استفاده نکنید. به دنبال سبک‌هایی باشید که کفی‌های نرم داشته باشند.
4. پوشیدن کفشی که سایز پای شما نیست.
5. کفش‌هایی که پلاستیک هستند و یا از موادی تشکیل شده‌اند که اجازه نفس کشیدن کفش را نمی‌دهد خودداری کنید.

چه زمانی باید کفش‌های مخصوص پای دیابتی قدیمی خود را تعویض کنید؟

کفش‌های خود را مدام تست کنید و ببینید که آیا ارزش استفاده دارند و یا خیر.

اگر می‌توانید پیشانی کفش را به راحتی به عقب خم کنید، وقت آن است که کفش خود را تعویض کنید.

کفش خود را بر روی سطح صاف بگذارید. دقت کنید که کفش‌های خوب باید به طور مساوی و بدون نوک یا لول خوردن روی زمین قرار بگیرند. اگر کفش شما به یک طرف متمایل است به احتمال زیاد ساییده شده است.

انگشت شست خود را بر روی بالشت کفش فشار دهید. کفش برای جذب ضربه باید مقداری مقاومت در برابر انگشت شست داشته باشید. اگر هیچ مقاومتی وجود نداشته باشد، زمان تعویض کفش رسیده است.

چنانچه در کفش احساس شلی کردید و پوشش داخلی کفش پاره شده است.

به آج کفش دقت کنید. چنانچه آج صاف شد یا از بین رفت نوبت کفش جدید است.

خار پاشنه، مچ پا، زانوی حساس و شکستگی از شکایات رایج بیمارانی است که برای تعویض کفش خود خیلی دیر اقدام می‌کنند.

دقت داشته باشید که پوشیدن انواع جوراب و کفش مناسب جنبه مهم مراقبت از پای دیابتی است، اما مطمئناً تنها مورد نیست. شما باید مدام تحت نظر پزشک معاینه پا انجام دهید و مطمئن شوید که هر وقت چیز غیرعادی ایجاد شد در اولین فرصت نسبت به درمان آن اقدام کنید.

https://medlineplus.gov/diabeticfoot.html

https://www.medicalnewstoday.com/articles/317504

https://www.jcmh.com/ask-the-experts/diabetic-footwear/

https://www.webmd.com/diabetes/features/find-the-right-shoes-for-diabetes

https://drfootpain.com/must-have-features-diabetic-shoes/

https://findmyfootwear.com/characteristics-of-diabetic-shoes/

https://www.fixingfeet.com/blog/benefits-of-diabetic-socks-and-shoes.cfm

https://www.rosendahlshoesboise.com/diabetic-shoes-and-service.htm

https://www.webmd.com/diabetes/news/20110422/many-diabetes-patients-wear-the-wrong-shoes