زخم‌های حاد جزء یکی از دسته بندی‌های زخم و جراحت است،که به دلیل برش یا ضربه‌های وارد شده به پوست که موجب تخریب بافت آن می‌شود؛ اتفاق می‌افتد. در واقع این زخم‌ها در لحظه یا زمان حال بوجود می‌آید، به عبارتی نمی‌توان عوامل داخلی یا خارجی را دلیل ایجاد آن دانست و به طور ناگهانی همان‌طور که گفته شد، در اثر صدمه یا به دلایل پزشکی و به دنبال برش‌های جراحی ایجاد می‌شود.
زخم‌های حاد می‌توانند در هر نقطه از بدن ایجاد شوند و از خراش‌های سطحی تا زخم‌های عمیق که به رگ‌های خونی، اعصاب و عضلات آسیب می‌رسانند متفاوت است. این نوع از جراحت‌ها در صورتی که به هنگام و تا قبل از اینکه وخیم شوند؛ در واقع در همان مراحل اولیه مورد درمان قرار بگیرند، بهبود پیدا می‌کنند، اما در صورتی که اقدامی نشود، به تدریج تبدیل به زخم مزمن می‌شوند.
چرا زخم حاد ایجاد می‌شود؟
زخم‌های حاد در اثر تماس با سطوح خشن، سخت یا تیز پدیدار می‌شوند، که به پوست و بافت درونی آن آسیب می‌رساند. به عنوان مثال، سایش اغلب نتیجه‌ی تراشیدن سطح ناصاف است، در حالی که پارگی وقتی اتفاق می‌افتد که اشیای نوک‌تیز به صورت نامنظم یا دندانه‌دار پوست را پاره و متلاشی می‌کنند؛ اما به طور کلی عامل ایجاد زخم‌های حاد را به علت‌های متعددی می‌توان نسبت داد از جمله:
- سایش نوعی خراش است که در اثر تماس پوست با سطح خشن ایجاد می‌شود؛
- پارگی زخم دندانه‌ای مانند است که در اثر ایجاد ضربه‌ی سخت به پوست پدیدار می‌شود؛
- زخم پنچری معمولاً توسط جسم تیز، گرد و نوک تیز مانند سوزن یا میخ که پوست را سورخ می‌کنند و یک حفره ایجاد می‌کنند؛ اتفاق می‌افتد؛
- برش یا شکاف که نوعی دیگر از زخم‌های حاد است که در اثر اشیاء نوک تیز مانند چاقو یا شیشه‌ی شکسته ایجاد می‌شود.
علائم و نشانه‌های زخم حاد چیست؟
- ایجاد بریدگی یا پارگی در بافت یا تغییر رنگ پوست؛
- خونریزی، تورم، درد یا احساس درد به هنگام لمس یا حرکت دادن ناحیه‌ی آسیب دیده؛
- آلودگی زخم یا وجود اجسام خارجی در داخل ناحیه‌ی آسیب دیده؛
- یکی دیگر از نشانه‌های زخم حاد بروز تب است؛
- التهاب زخم، قرمز شدن محل زخم و افزایش دمای پوست اطراف زخم در مراحل ابتدائی؛
- عفونت زخم بسته به شدت آن می‌تواند به رنگ‌های سفید، زرد، سبز و حتی قهوه‌ای باشد.
همه چیز در مورد زخم جراحی
زخم جراجی ایجاد یک برش یا شکاف بر روی بافت پوست است، که به واسطه‌ی چاقوی جراحی ایجاد می‌شود که موجب تخریب بافت و به دنبال آن wound بروز می‌کند، که به آن زخم حاد گفته می‌شود. بریدگی ایجاد شده ممکن است، توسط بخیه بسته شود یا بنا به نظر جراج زخم باز بماند وتنها باند استریل سطح آن را بپوشاند؛ چرا که برخی از جراحات به دلیل احتمال عفونی شدن، بهتر است، باز بمانند تا بهبود و ترمیم یابند.
مدت زمان بهبودی این نوع از جراحت بستگی به شدت عمق آن و اینکه چه مقدار خون رسانی شده باشد؛ دارد. اما به طور تقریبی می‌توان گفت که بین 8 الی 12 هفته طول می‌کشد که زخم التیام پیدا کند.
چگونه عفونت زخم حاد تشخیص داده می شود؟
عفونت زخم حاد، برخلاف زخم‌های مزمن، که ممکن است در اثر چندین عامل بیماری‌زا بوجود آمده باشد، اغلب توسط یک ارگانیسم منفرد ایجاد می‌شوند. زخم حاد از طریق علائم و همین‌طور عفونت قابل تشخیص هستند، توصیه می‌کنیم سریعا با استفاده از طریق آنتی‌بیوتیک‌ها کنترل شوند. فقط در صورت وجود علائم عفونت سیستمیک لازم است، که از طریق سواب نمونه‌گیری شود به عبارتی تشخیص عفونت زخم براساس ارزیابی بالینی زخم‌تان و وضعیت جسمی شما است.
نکته: توجه داشته باشید که سواب زخم فقط میزان بار و حساسیت باکتریایی یا مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها را تشخیص می‌دهد.
در بیشتر بیماران، عفونت زخم حاد اغلب به سادگی قابل تشخیص است، اما گاهی اوقات بنا به وضعیت فعلی بیمار ممکن است از طریق راهکارهایی که در ذیل به آن اشاره می‌شود؛ عفونت زخم حاد را تشخیص داد:
- کشت باکتریایی زخم به منظور بررسی و آزمایش مایع چرکی درون آن یا بافت آسیب دیده، یکی از راهکارهای رایج برای تشخیص عفونت زخم‌تان است؛
- اشعه‌ی ایکس تصویری از استخوان‌ها و بافت در ناحیه‌ای که دچار زخم شده‌اید؛
- بررسی و کشت قارچی زخم حاد یکی دیگر از راهکارهای تشخیص عفونت آن توسط پزشک است؛
- گاهی اوقات پزشک معالج شما از طریق کشت خون، به بررسی و آزمایش عفونت زخم شما می‌پردازد؛
- بررسی میزان حساسیت نسبت به آنتی‌بیوتیک‌ها و همین داروهای ضد میکروبی در نمونه‌های عفونت زخم، یکی دیگر از روش‌هایی است که پزشک ممکن است به شما پیشنهاد دهد.
آنتی‌بیوتیک سیستماتیک برای چه افرادی ضروری است؟
گاهی اوقات ممکن است عفونی شدن شما هیچ‌گونه علامت و نشانه‌ی واضحی را به دنبال نداشته باشد، بنابراین هرگونه بی‌توجهی و تاخیر در اقدام به درمان، احتمال دارد که منجر به عواقب جبران‌ناپذیری از جمله قطع عضو شود. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های سیستماتیک و همین‌طور مراقبت از زخم از بروز اتفاقات ناخوشایند جلوگیری می‌کند، اما این گروه از افراد، شامل چه بیمارانی است:
- بیمارانی که دچار نقص ایمنی هستند؛
- بیماران مبتلا به زخم پای دیابتی؛
- افرادی که شدت و عمق زخم به قدری بوده، که به استخوان آن‌ها نفوذ کرده است.
چه عواملی باعث زخم‌های جراحی می‌شود؟
زخم‌های جراحی هنگامی ایجاد می‌شوند که جراح با استفاده از کارد پزشکی که نیشتر یا اسکالپل که در واقع یک نوع تیغ جراحی است، یک شکاف یا برش در ناحیه‌ی مدنظر ایجاد می‌کند؛که این بریدگی می تواند به منظور ترمیم زخم، به عبارتی برداشت بافت تخریب شده یا به دلیل دسترسی به اعضای داخلی بدن باشد. طیف گسترده‌ای از شرایط پزشکی نیاز به جراحی دارد. اندازه زخم به نوع عمل و محل قرارگیری آن بستگی دارد.
آیا زخم حاد قابل درمان است؟
بررسی این موضوع که چه مدت طول می‌کشد که زخم‌تان درمان شود، می‌توان آن را منوط به شدت زخم و محل بروز آن دانست. همچنین مدت زمان آسیب دیدگی شما یکی دیگر از عوامل بهبودی جراحت شما است، اما پزشک شما احتمالا یکی از راهکارهایی که در ذیل به آن اشاره می‌شود، را برای درمان زخم شما اجرا می‌کند:
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی یکی از داروهائی است که پزشک معالج‌تان به منظور کاهش درد، التهاب و تورم جراحت تجویز می‌کند. البته این نکته را بدانید که مصرف این قرص ممکن است، منجر به خونریزی معده یا اختلالات کلیوی در برخی افراد شود. در ضمن اگر داروی رقیق‌کننده‌ی خون مصرف می‌کنید، در رابطه با مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید؛
- استامینوفین همان‌طور که از ماهیت‌اش مشخص است، یک مسکن در جهت کاهش درد و تب ناشی از عفونت کاربرد دارد. این دارو رایج‌ترین قرصی است که بدون تجویز پزشک می‌توانید آن را تهیه کنید، البته در استفاده از آن زیاده‌روی نکنید؛ چرا که ممکن است، مصرف بیش از اندازه‌ی آن باعث آسیب به کبد شود؛
- آنتی‌بیوتیک یکی دیگر از راهکارهای درمان عفونت ناشی از جراحت‌های حاد و عمیق است، که به درمان زخم‌های شما کمک شایانی می‌کند و چرک ناشی از باکتری و میکروب را از بین می‌برد؛
- واکسن Td یک داروی درمانی برای عارضه‌های دیفتری وکزاز است، که هر ده سال یک بار باید استفاده شود، اما در موارد اورژانسی می‌تواند بعنوان درمان زخم‌های حاد و عمیق به کار رود.
نکات لازم در خصوص مراقبت از زخم‌های حاد
اولین گامی که در جهت مراقبت از زخم حاد باید بردارید، شستشوی زخم با استفاده از آب و صابون است، البته استفاده از آب‌استریل کمک بیشتری در پاکسازی زخم می‌کند. دقت داشته باشید که تمیز و پاک کردن زخم از آلودگی‌های درون آن تحت فشار زیاد و با استفاده از نوک کاتتر و سرنگ بزرگ انجام شود و علاوه بر این کاربرد بتادین در جهت ضدعفونی و میکروب‌کشی هم می‌تواند کمک شایانی به منظور تسریع در بهبودی زخم داشته باشد.
راهکار دبریدمان زخم هنگامی اجرا می‌شود که زخم‌تان پیشرفت کرده باشد، به عبارتی گاهی اوقات لازم است که بخشی از زخم برداشته شود تا از وخیم‌شدن آن و گسترش عفونت به دیگر نقاط بدن جلوگیری شود؛ در واقع هدف پزشک معالج از برداشت بافت مرده و همین بخش عفونی زخم گامی در جهت تسریع در فرایند بهبودی و التیام زخم است. این مورد در بیشتر بیماران دیابتی و همچنین افرادی که دچار زخم بستر شده‌اند، شایع است.
اگر زخم شما دچار پارگی شده باشد، به طوری که با پانسمان نتوان جلوی خونریزی را گرفت، باید سریعا به پزشک مراجعه کنید تا بافت آسیب‌دیده را به دلیل اینکه دچار آلودگی و میکروب نشود، بخیه زده و با چسب یا باند‌استریل کاملا بپوشاند، تا از زخم و آسیب‌‌‌دیدگی شما در برابر باکتری‌های خارجی محافظت کامل شود. اگر جراحت در ناحیه‌ای باشد که مجبور به حرکت آن هستید، به طور مثال دست‌ها یا پاهای‌تان، تا جایی که می‌توانید، از حرکت‌های اضافی خودداری کرده و استراحت کنید.
چه زمانی باید به خدمات درمانی مراجعه کرد؟
- در عضله‌هایتان، مفصل‌ها و بدن‌تان احساس درد می‌کنید؛
- دچار لرز و تب شده‌اید؛
- زخم‌تان دچار تغییر رنگ متمایل به قرمز شده است؛
- محل جراحت دچار خونریزی شده است؛
- نوعی التهاب و تورم را در زخم خود مشاهده می‌کنید؛
- و در نهایت دچار خارش و بثورات پوستی شده‌اید.
چه هنگامی باید زخم‌تان تحت مراقبت‌های اورژانسی قرار بگیرد؟
- خونریزی شدید باشد، به طوری که نیازمند پانسمان جدید باشد؛
- عفونت زخم به حدی باشد که از محل انتشار آن بوی بد و زننده‌ای پخش شود؛
- در قفسه سینه‌ی خود احساس درد می‌کنید؛
- در تنفس خود دچار مشکل شده‌اید.
https://www.woundsource.com/blog/difference-between-acute-and-chronic-wounds.
