سوختگی شیمیایی (اسید و باز)
سوختگی شیمیایی ایجاد سوزش و از بین رفتن بافت انسان است که در اثر قرار گرفتن در معرض ماده شیمیایی ، معمولاً از طریق تماس مستقیم با مواد شیمیایی یا دودهای آن ایجاد می شود. سوختگی های شیمیایی می تواند در خانه ، محل کار یا مدرسه یا در نتیجه تصادف یا حمله رخ دهد. اگرچه تعداد کمی از افراد در ایالات متحده پس از تماس با مواد شیمیایی موجود در خانه جان خود را از دست می دهند ، اما بسیاری از مواد رایج در هر دو محل زندگی و انبارداری می توانند صدمات جدی را وارد کنند.
بسیاری از سوختگی های شیمیایی به طور اتفاقی از طریق سوء استفاده از محصولاتی مانند مواردی که برای مراقبت از مو ، پوست و ناخن ایجاد می شود. اگرچه جراحات در خانه رخ می دهد ، خطر پایداری سوختگی شیمیایی در محیط کار بسیار زیاد است ، به خصوص در مشاغل و کارخانه های تولیدی که از مقادیر زیادی مواد شیمیایی استفاده می کنند.
بیشتر سوختگی های شیمیایی توسط اسیدهای قوی یا پایه های قوی ایجاد می شود (به عنوان مثال ، اسید هیدروکلریک یا هیدروکسید سدیم). اسیدها باعث لخته شدن سلول ها شده و بدین ترتیب سلول ها از بین می روند.
قرار گرفتن در معرض طولانی مدت می تواند به شدت به بافت های انسانی آسیب برساند و در صورت زنده ماندن بیمار منجر به زخم و ناتوانی می شود. سایر مواد شیمیایی مانند اکسیدان ها و برخی فلزات نیز ممکن است سوختگی های شیمیایی مشابهی ایجاد کنند. محدود کردن زمان قرار گرفتن در معرض هر یک از این مواد شیمیایی می تواند اثرات مضر آنها را تا حد زیادی کاهش دهد.
متأسفانه ، برخی از عوامل سوختگی شیمیایی برای آسیب رساندن به مردم (عوامل شیمیایی مورد استفاده در جنگ ها و حملات تروریستی) طراحی شده اند. دامنه این مقاله برای پوشش این عوامل نیست.
در این مقاله سعی داریم سوختگی با مواد شیمیایی را مورد بررسی قرار دهیم. یک باور غلط در میان مردم رایج است و ان این است که مردم فکر می کنند تنها سوختگی با اسید است که می توان به انسان اسیب وارد کند.
در این جا ما مبحث کلی تری از سوختگی با اسید را برای شما بازگو کرده ایم.سوختگی های شیمیایی را برای شما بررسی کرده و ان را به دو دسته قلیایی و اسیدی طبقه بندی کرده ایم.
سوختگی های شیمیایی به در معرض قرار گرفتن پوست با مواد مضر ایجاد می شود. شدت سوختگی های شیمیایی مستقیما با غلضت و مقدار ماده شیمییایی و اندازه زمان قرار گرفتن در معرض ماده شیمییایی و سمیت پوستی ماده ایجاد کننده ارتباط مستقیم دارد.
سوختگی های شیمیایی نیاز به مراقبت استمراری تا غیرفعال شدن ماده سوزاننده دارند و باید بلافاصله از روی پوست زدوده شوند و با مقدار زیادی اب روان شست و شو شوند. موادی که باعث طبقه بندی سوختگی شیمیایی می شوند یا اسیدی هستند یا بازی و بر اساس PH دسته بندی می شوند.
سوختگی های قلیایی
قلیاها معمولا در تمیزکننده های صنعتی،تمیز کننده های اجاق ها و سطوح اشپزخانه، کودها و مصالح ساختمانی مانند سیمان یافت می شوند. قلیاها به طور کلی زخم های برشی به خاطر متصل شدن به چربی های پوست ویک واکنش طبقه بندی شده مبنی بر تخریب پروتین و نکروز پیش رونده و خورندگی بافت ایجاد میکنند که به مواد شیمیایی اجازه ورود به قسمت های عمیق بافت را می دهد. شست و شوی فراوان با اب، درمان اولیه برای این نوع سوختگی ها می باشد. توجه داشته باشید در طبقه بندی زخم های قلیایی سوختگی با سیمان خیس منحصرا چالش برانگیز است. نشت سیمان به داخل چکمه و دستکش کارگران پس از چند ساعت مشخص نمی شود، درهمان زمان آسیب وسیع اتفاق می افتد و درمان معمولا به جراحی و دبریدمان ختم میشود.
سوختگی های اسیدی
اسیدها معمولا در تمیز کننده های حمام و دست شویی های خانگی، تمیز کننده های استخر شنا و تمیزکننده های فاضلاب های صنعتی یافت می شود.
این اسیب های سوختگی به وسیله لخته نکروز شده و ته نشینی پروتئین مشخص می شوند و این واکنش پوستی یک مانع با بافت در معرض اسید،ایجاد میکند که خود باعث محدودیت بیشتر نفوذ اسید می شود.
سوختگی با هیدروفلوریک اسید (HF) یک استثنا بزرگ برای محاسبه تخمینی در مدیریت، اسید سوختگی را بوجود می اورد. هیدروفلوریک اسید به عنوان قوی ترین اسید غیرارگانیک شناخته می شود که با ایجاد سمیت متابولیسمی سریع به عمق بافت نفوذ میکند و با متصل شدن به یون های کلسیم و منیزیم میتواند بی نظمی در ریتم قلب ایجاد کند.
همان طور که در مورد سوختگی با سیمان می دانیم غالبا یک وقفه بین سوختگی با اسید هیدروفلوریک اسید و شروع نشانه ها وجود دارد. زمانی که بیمار برای درمان مراجعه می کند پرسیدن از غلظت اسید الزامیست.
غلظت اسیدها معمولا بر روی برچسب ظرف محتوی اسید زده شده است یا بر روی کاغذ راهنمای درون محصول نوشته شده است.
درمان هیدروفلوریک ضعیف شامل شست و شوی فراوان با اب یا استفاده از ژل های کلسیم گلوکونات می باشد. در سوختگی با اسید های قوی بیمار نیازمند به عمل جراحی می باشد.در سوختگی هایی با مساحت دو درصد یا هیدروفلوریک اسید با غلضت ۱۰ درصد می تواند منجر به تهدید از دست رفتن ناحیه سوختگی و هایپوکالمی ( کم شدن پتاسیم) بدن شود.
بیشتر مواد شیمیایی که باعث سوختگی می شوند اسیدهای قوی یا پایه هستند. نگاهی به اطلاعات پزشکی بر روی برچسبهای مواد شیمیایی خطرناک معمولاً سمیت مورد انتظار را تأیید می کند. اقدامات احتیاطی مورد نظر و آموزش مصرف کننده می توانند خطر آسیب دیدگی را کاهش دهند.
انواع محصولات خانگی رایج که ممکن است باعث سوختگی شیمیایی شوند به شرح زیر است.
- سفید کننده
- مخلوط بتونی
- پاک کننده های کاسه های توالت
- پاک کننده های فلزی
- کلرهای استخر
این فقط یک لیست نمونه است. بسیاری از محصولات دیگر که در خانه و محل کار استفاده می شوند ممکن است حاوی مقداری مواد شیمیایی باشند که ممکن است باعث سوختگی شوند. در صورت قرار گرفتن در معرض نور ، باید برچسب ها را روی ظروف نگه دارید تا پرسنل پزشکی بدانند که بیمار در معرض چه چیزی قرار گرفته است.
همه این موارد فقط باید در ظروف مناسب نگهداری شود تا از بلع اتفاقی توسط کودکان جلوگیری شود.
علائم و نشانه های سوختگی شیمیایی
تمام سوختگی های شیمیایی باید به صورت اورژانسی در نظر گرفته شوند و هر چه سریع تر به مرکز سوانح سوختگی جهت درمان مراجعه کنند.
بیشتر سوختگی های شیمیایی در صورت ، چشم ها ، دست ها ، بازوها و پاها اتفاق می افتد. معمولاً سوختگی شیمیایی نسبتاً اندک خواهد بود و فقط به درمان سرپایی احتیاج دارد. اما سوختگی های شیمیایی می تواند فریب دهنده باشد. بعضی از عوامل می توانند آسیب بافت عمیقی ایجاد کنند که با مراجعه افراد به مراکز درمانی، به راحتی آشکار می شود.
آسیب بافت ناشی از سوختگی های شیمیایی به عوامل مختلفی بستگی
- قدرت یا غلظت عامل
- محل تماس (چشم ، پوست ، غشای مخاطی)
- بلعیده یا استنشاق شده است.
- آیا پوست دست نخورده است یا خیر
- مقدار مواد شیمیایی
- مدت زمان قرار گرفتن در معرض ماده شیمیایی
- مدت زمان شستشو (آلودگی)
علائم و نشانه های سوختگی شیمیایی موارد زیر را شامل می شود:
- قرمزی ، سوزش یا سوزش در محل تماس
- درد یا بی حسی در محل تماس
- تشکیل تاول یا پوست مرده سیاه در محل تماس
- در صورت ورود مواد شیمیایی به چشم ، بینایی تغییر می کند
- سرفه یا تنگی نفس
- استفراغ
در موارد شدید ، فرد ممکن است هر یک از علائم زیر را ایجاد کند:
- فشار خون پایین
- ضعف ، ضعف ، سرگیجه
- تنگی نفس یا سرفه شدید
- سردرد
- پیچش یا تشنج عضلانی
- ایست قلبی یا ضربان قلب نامنظم
سوختگی های شیمیایی می توانند بسیار غیرقابل پیش بینی باشند. مرگ ناشی از یک آسیب شیمیایی ، اگرچه نادر است ، اما می تواند رخ دهد.
کلینیک سوانح سوختگی التیام در شهر تهران می تواند شما را با کم ترین هزینه و کم ترین زمان ممکن درمان کند.اورژانس ۲۴ سوختگی کلینیک سوانح سوختگی التیام می تواند در هر ساعت از شبانه روز شما را راهنمایی کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و برای درمان در منزل اعم از انواع زخم سوختگی زخم بستر از بین بردن جای زخم با لیزر و دیگر خدمات پرستاری همچون تزریقات سرم تراپی با ما تماس بگیرید
۰۹۱۲۰۴۰۵۲۰۷
شهرابادی
ویتامین ها و مواد مغذی که کمک به بهبود زخم می کنند
انواع پماد های زخم برای سوختگی این پمادها چه کاربردی دارند؟
منابع:
https://www.emedicinehealth.com/chemical_burns/article_em.htm#chemical_burn_symptoms_and_signs
Ostomy and Continence Nurses Society® Wound